اشخاص حقیقی و حقوقی

اشخاص حقیقی و حقوقی

اشخاص حقیقی
و حقوقیفهرست مطالب عنوان  
                     
                     
                     
                     
                   صفحهاشخاص حقيقى       1 اهليت تمتع            1اهليت استيفاء         1ساير حقوق مربوط به اهليت    2 قواعد حاكم بر تعهد تجاری
در حقوق ایران           4اجرای تعهد تجاری               11مقررات خاص دعاوی تجاری
             11تعهدات براتی
        12محو تعهد تجاری      13مهلت های تجاری   14اشخاص حقوقى
    18تابعيت شخص حقوقى
          20اقامتگاه شخص حقوقى
      20انواع اشخاص حقوقى
          22اشخاص حقوقى عمومى        23اعمال حاکميت
      24اعمال تصدى
        25حقوق و وظايف و اقامتگاه و
تابعيت شخص حقوقى             25منابع      28 اشخاص
حقيقى اشخاص حقيقى يا طبيعى در
حقيقت همان انسانها مىباشند که با متولد شدن داراى حقوقى مىگردند و تا در قيد حيات
هستند آن را دارا مىباشند که به آن اهليت نيز مىگويند که در قانون مدنى موادى در
خصوص اهليت وجود دارد همچنانکه ماده ۹۵۶ قانون مدنى مىگويد: اهليت براى دارا بودن
حقوق با زنده متولد شدن انسان شروع و با مرگ او تمام مىگردد و در ماده ۹۵۷ در مورد
اهليت حمل چنين مىگويد: حمل از حقوق مدنى متمتع مىگردد مشروط بر اينکه زنده متولد
شود بنابراين لازمه بهوجود آمدن، زندگى کردن، داشتن حقوق و تکاليفى است که قانون
آن را به رسميّت شناخته و اعمال و اجراء حقوق مزبور را در قانون مدنى به داشتن
اهليت مدنى يعنى اهليت تمتع و استيفاء تعبير نمودهاند که اقتضاء دارد درباره هر يک
توضيحات مختصرى داده شود. اهليت تمتع عبارت است از قابليت و
صلاحيتى در شخص که به اعتبار آن مىتواند داراى حق يا حقوقى باشد خواه نوزاد باشد
خواه جوان، يا پير، يا مرد يا زن، يا سفيه يا مجنون از اين حقوق بهرهمند مىباشد که
به آن برخوردارى از حقوق مىگويند و کليه افراد زنده حتى حمل داراى چنين قابليتى
هستند. اهليت
استيفاء عبارت است از قابليتى که
قانون براى افراد جامعه شناخته تا به اتکاء آن بتوانند حقوق خود را اجراء نمايند
که براى بهرهمندى از اهليت تمتع زنده بودن کافى است ولى براى اينکه شخصى داراى
اهليت استيفاء باشد و بتواند حقوق و تکاليف خود را شخصاً اعمال نمايد بايد عاقل و
بالغ و رشيد باشد يا به بيان ديگر در شمار محجورترين نباشد و محجورترين همانطورىکه
در ماده ۱۲۰۷ قانون مدنى تصريح گرديده است عبارتند از: ۱. صفار ۲. اشخاص
غير رشيد ۳. مجانين بنابراين همه افراد جامعه
داراى اهليت تمتع مىباشند و همه افراد اجتماع به استثناء محجورين داراى اهليت
استيفاء هستند و لذا به جز ايام تاريک و دوره مشخصى از تاريخ گذشته که بردگان را
فاقد حقوق مدنى مىدانسته و با آنان مانند ابزار توليد و اموال و اشياء رفتار
مىنمودند. در تمامى ادوار تاريخ کليه افراد بشر داراى اهليت مدنى بودهاند. حتى
صفار و مجانين و افراد غير رشيد که داراى اهليت تمتع هستند ليکن اهليت استيفاء از
حقوق را نداشته و ندارند. و لذا اشخاص حقيقى به دليل اينکه حقوق و شخصيت مدنى آنها
با وجود و زندگى انسان ملازمه دارد نمىتوانند اهليت مدنى را از خود سلب نمايند
همچنانکه ماده ۹۵۹ قانون مدنى مىگويد هيچکس نمىتواند بهطور کلى حق تمتع و يا حق اجراء
تمام يا قسمتى از حقوق مدنى را از خود سلب کند. ساير حقوق
مربوط به اهليت علاوه بر داشتن اهليت مدنى
انسان داراى شخصيت و قدرت دفاع از حقوق فردى و اجتماعى خود مىباشد. حق فرد در دفاع
از شخصيت مدني، از حيثيت مدني، از ضرر و زيان وارده و ناشى از جرم و احوال شخصيه،
از حقوق شخصي، مالى و سياسى خود حقى است که قانون به او اعطاء نموده و از آن حمايت
مىنمايد و به اين جهت محترم مىباشد. از ديگر آثار حيات افراد
طبيعى حق داشتن تابعيت مشخص و مسلمى است که تا سلب تابعيت يا ترک تابعيت نشود
داراى آثار و احکامى است که برابر قوانين و مقررات مربوط، معين و مشخص و محترم
مىباشد از جمله حقوق شخص حقيقى تحت عنوان مميزات اشخاص يعنى معلوم نمودن مشخصات
کامل هر فردى مىباشد که در سند رسمى يعنى شناسنامه درج مىگردد و معرف هويت و
شناسائى وى بوده و بهوسيله آن مىتواند حقوق حقه خود را اعمال نمايد و اين مسائل در
قانون مدنى و قانون ثبت احوال معين گرديده که از موضوع بحث ما خارج است.