بررسی رابطۀ ويژگيهای شخصيتی و سلامت روان در بين دانش آموزان مقطع دوم دبيرستان

بررسی رابطۀ ويژگيهای شخصيتی و سلامت روان در بين دانش آموزان مقطع دوم دبيرستان

بررسی رابطۀ ويژگيهای شخصيتی و سلامت روان در بين دانش آموزان مقطع دوم دبيرستان نوع فایل: wordقابل ویرایش 110 صفحهچکیده:پژوهش حاضر باهدف بررسي رابطه ويژگي هاي شخصيتي وسلامت روان دربين دانش آموزانت مقطع دوم متوسطه انجام شد.نمونه موردمطالعه پژوهش حاضر 80 نفر(40دخترو40پسر)بودكه ازدانش آموزان مقطع متوسطه به روش نمونه گيري تصادفي ساده انتخاب شدند.ابزارمورداستفاده دراين تحقيق پرسشنامه شخصيتي نئووپرسشنامه سلامت روان بودكه پس ازجمع آوري اطلاعات فرضيه هاي چهارگانه تحقيق بااستفاده ازروش آماري ضريب همبستگي پيرسون وآزمون T موردآزمون قرارگرفت ونتيجه نشان دادكه بين ويژگي شخصيتي روان نژندي ،برونگرايي،دلپذيربودن وسلامت روان رابطه معناداري وجود ندارد.همچنين نتيجه تحقيق نشان دادكه بين سلامت رواني دختران وپسران تفاوت معناداريوجود ندارد.مقدمه:شخصيت(Personality)شامل كل وجود فرداست و وضع عمومي بدن ،مهارتها،رغبت ها،اميدها،وضع ظاهر،احساسات وهيجانها،عادتها،هوش،خصوصيات اخلاقي،فعاليت ،معتقدات وافكار فردرادربرمي گيرد.شخصيت شامل آنچه فردامروزه هست وآنچه اميدواراست بشود مي باشد.پس هرصفتي كه فردرا ازافرادديگرمتمايزمي كندجنبه اي ازشخصيت اوراتشكيل مي دهدكه ممكن است اين صفت ازصفتهاي بدني باشدمانند نيرو،چاقي،لاغري،زيبايي،زشتي،و….. ياذهني مانندهوش،استعداد،نوع افكار وعقايدو…. ياهيجاني وعاطفي مانندترسويي وبي باكي،عصبانيت وآرام بودن ،ويااخلاقي مانندراستگويي ،دروغگويي ،سهل انگاري وهمچنين ممكن است اين صفت ،موروثي باشدمانندقد،رنگ پوست،رنگ موي سر،يااكتسابي مانندگرايش هاومعتقدات ديني وسياسي وبنابراين ،مي توان گفت :شخصت هرفردكل خصايص بدني،ذهني وعاطفي و اجتماعي واخلاقي – اعم ازموروثي و اكتسابي – هستندكه او رابطور آشكار ازديگران مشخص مي كند.شخصيت ايستا(static)نيست بلكه پويا(dynamic)ياپيوسته درحال تغييراست.وقتي ازشخصيت فردسخن مي گوييم به يكتاوبي نظيربودن اوتوجه داريم زيرا دوفردهم شخصيت نمي توان يافت.درواقع،شخصيت فردهمان است كه باضمير«من»ياكلمه«خود»(self) ازآن تعبيرمي كندومنظورشناخت شخصيت فرد،شناخت تركيب وسازمان رفتاراوبه صورت تمامي وكلّيت است(شعائري نژاد،1374).روانپزشكان فردي راازنظر رواني سالم مي دانندكه تعادل بين رفتارها وكنترل او درمواجه بامشكلات اجتماعي وجود داشته باشد.از اين ديدگاه انسان ورفتارهاي اودرمجموع يك سيستم درنظرگرفته مي شود.كه براساس كيفيات تاثيروتأثر متقابل عمل مي كنند.بااين ديد سيستميك ملاحظه مي شودكه چگونه عوامل متنوع زيستي انسان برعوامل رواني اجتماعي اوتاثيرگذاشته وبالعكس ازآن اثرمي پذيرد. به عبارت ديگر دربهداشت وتعادل رواني انسان به تنهايي مطرح نيست بلكه آنچه موردبحث قرارمي گيرد پديده هايي است كه دراطراف اووجود داردوبرجمع سيستم ونظام اوتاثيرمي گذارندوازآن متأثرمي شوند.پس ازديدروانپزشكي سلامتي عبارت است ازتعادل درفعاليت هاي زيستي،رواني،واجتماعي افراد كه انسان ازاين تعادل سيستميك وساختار هاي سالم خودبراي سركوب كردن وتحت كنترل درآوردن بيماري استفاده مي كند.روانكاوان وطرفداران فرضيه هاي روانكاوي (روان تحليلي)ازشخصيت ايده آل صحبت مي كنندو«من » راميانجي بين خواسته هاي «نهاد » وكنترل و مؤاخذه «فوق من » مي دانندوبهنجاري راميانجيگري صحيح ومنطقي بين دوقدرت«نهاد»و«ابرمن»مي دانند- روانكاوان به مراحل مختلف رشد رواني وعملكردصحيح وخالي ازتعارض الگو،استفاده ازمكانيسم هاي دفاعي سازنده درضربه ها وفشارهاي شديد را دليل برسلامت وتعادل روان مي دانند.كارهاي اريكسن وهارتمن نيزبه منظورتأييد اين نظريه است(ميلاني فر،1376).بيان مسئله:ازديرباز مفهوم شخصيت موردتوجه حكما ودانشمندان بوده است وبخصوص ارتباط آن باموضوعات اخلاقي ،رفتاري ،اجتماعي ازمباحث مهم واساسي به شمارمي رود.درباره شخصيت و ويژگيهاي آن نظريه ها وديدگاههاي بسيارمختلف وهمچنين تعاريف بسياري براي آن ارائه شده است.رايج ترين برداشت وتعريفي كه محققان وروان شناسان داشته اندعبارت است ازمجموعه ويژگيهاي جسماني ،رواني ،رفتاري كه هركدام را ازافراد ديگرمتمايزومنحصربه فردمي كند(كريمي ،1374).يكي از ابتدايي ترين اموري كه درجهت رشد وتوسعه هرعملي انجام مي پذيردطبقه بندي كردن آن است وشخصيت نيزازاين قاعده مستثني نبوده است .روان شناسان طبقه بندي هاي مختلفي درمورد شخصيت داشته اند وبراي هرطبقه نيزويژگيها وخصوصيات خاصي درنظرگرفته اند وانواع مختلف شخصيت را ارائه داده اند.تامين سلامتي افرادجامعه يكي ازمهمترين مسائل اساسي درهركشوري محسوب مي شودكه بايدآن راازديدگاه سه بعدي جسمي ،رواني واجتماعي نگريست(شاملو،1372).بعدرواني بهداشت دربسياري ازكشورهاي درحال توسعه بنابه دلايل مختلف موردتوجه كافي قرارنگرفته است.سازمان بهداشت (1993)معتقداست دركشورهاي درحال توسعه حجم مشكلات رفتاري و رواني رو به فزوني است وبي توجهي به آن درابعادفردي وخانوادگي واجتماعي اثرات سوء وغيرقابل جبراني به جاي مي گذارد(حسيني،1371).درگذشته فرد درانجام وظيفه خودبا آهنگي يكنواخت اعمال تكراري وساعت هاكارمداوم درگيربود.امروزه هرفردفعالي با«شوك آينده»روبروست.اين شوك درتمام سطوح قابل لمس است.براساس گزارش سازمان جهاني بهداشت ،اختلالهاي رواني،اختلالهاي جدي وشايع هستندكه درسرتاسر دنيامشاهده مي شودو دو پنجم ازتمامي ناتواني ها به علت اختلالهاي رواني،رواني اجتماعي وعصبي بود.واين موارديك پنجم ازكل مراجعين به مركزبهداشت عمومي راتشكيل مي دهند.(آزاد،1375).اگرنيازهاي زيستي و وراني فردبه طورخود به خودارضاء مي شدزندگي واقعاً آسان بود ولي چنان كه مي دانيم موانع زيادي،خواه محيطي وخواه دروني وجود داردكه مخل ارضاي نيازهاهستند.اين موانع موجب فشاررواني درفرد مي گردند(آزاد،1375).آنچه مسلم است اول بايددرنظرگرفت كه زندگي آدمي ازبدوتولد تامرگ مجموعه مبارزات باطبيعت است منتهي درهرمرحله اي ودرهرموردي به نحو مخصوص انجام مي گيرد.بشردرطول زندگي بارويدادهاي زيادي برخوردمي كندكه باعث بروز برخي مسائل رواني وجسمي مي گرددوبدين سبب است كه بهداشت رواني جامعه راتهديدمي كندالبته هرچنداين عوامل چاشني زندگي است ولي هيچ كس نمي تواندبدون آن زندگي كند.پس مسأله اصلي تحقيق حاضراين است كه آيابين ويژگيهاي شخصيتي وسلامت رواني رابطه وجود دارد؟فهرست مطالب:چكيدهتقدیروتشکرتقدیم بهفصل اول(كليات پژوهش)مقدمهبيان مسئلهضرورت واهميت تحقيقاهداف تحقيقفرضيه هاي تحقيقمتغيرهاي تحقيقتعاريف نظريتعاريف عملياتيفصل دوم(پيشينه پژوهش)شخصيت ومفهوم آنضرورت مطالعه وشناخت شخصيتنظريه هاي شخصيت(شخصيت ورويكرد روانكاوي)نظريه تحليلي يونگنظريه پويايي رواني –اجتماعينظريه بودائيسم درباره شخصيت انساننظريه اسلام درباره شخصيت انسانالگوي شخصيتپايداري شخصيتتغييردرشخصيتشخصيت سالمساختارشخصيتهمساني شخصيتتعريف سلامت روانيتاريخچه سلامت روانيكليدسلامت روانيچرابايددرموردسلامت رواني بدانيم؟اعتمادبه نفس،كليدسلامت روانينظريه هاي سلامت رواني1-الگوي گوردون آلپورت2-الگوي كارل راجرز3- الگوي كارل گوستاو يونگ4-الگوي ويكتورفرانكل5- الگوي اريش فروم6-الگوي آبراهام مزلو7-الگوي فريتس پرلزتحقيقات انجام شده درزمينه سلامت روان وويژگي هاي شخصيتيفصل(روش تحقيق)روش تحقيقجمعيت هدفروش نمونه برداري وتعدادآنهاابزاراندازه گيريروش جمع آوري داده هافصل چهارم(تجزيه وتحليل آماري)تجزيه وتحليل آماريجدول1-4نمرات ويژگي هاي شخصيت وسلامت روان دانش آموزان دخترمقطع سوم دبيرستانجدول شماره 2-4محاسبه ضريب همبستگي از راه اعدادخام(دختران)جدول 3-4 محاسبه ضريب همبستگي پيرسون نمره هاي سلامت روان ويژگيهاي شخصيتي دانش آموزان دخترمقطع سوم دبيرستانجدول 4-4 مرات ويژگي هاي شخصيت وسلامت روان دانش آموزان پسرمقطع سوم دبيرستانجدول 5-4 محاسبه ضريب همبستگي ازراه اعدادخام(پسران)جدول 6-4 محاسبه ضريب همبستگي پيرسون نمره هاي سلامت روان ويژگيهاي شخصيتي دانش آموزانپسرمقطع سوم دبيرستانجدول 7-4 محاسبه آزمون معناداربودن ضريب همبستگيجدول8-4 محاسبه آزمون معناداربودن ضريب همبستگيجدول9-4محاسبه آزمون معناداربودن ضريب همبستگيچدول شماره 10-4 نمرات سلامت روان دانش آموزان دختر وپسرمقطع سوم دبيرستانجدول شماره 11-4 محاسبه آزمون معناداربودن ضريب همبستگيفصل پنجم (بحث ونتيجه گيري)بحث ونتيجه گيريمحدوديتهاي تحقيقپيشنهادات پژوهشمنابع ومآخذپيوست الف- پرسشنامه تست شخصيتي فارسي NEO(كامل)پيوست ب- پرسشنامه سلامت عمومي (GHQ)منابع و مأخذ:1-آزاد حسين.(1375).آسيب شناسي رواني.تهران.انتشارات بعثت.2- اتكينسون ،ريچارد اس،اتكينسون،ريتال،هيلگارد ارنست ن،(1382).زمينه روانشناسي.(ترجمه محمدتقي براهني….وديگران)؛تهران:رشد.3-بنادرخشان،همايون.(61)كليدسلامت رواني.نشريه :موفقيت4-حسيني،ابوالقاسم.(1371).اصول بهداشت رواني.مشهد:انتشارات دانشگاه علوم پزشكي مشهد.5-دلاور،علي.(1381).احتمالات وآماركاربردي در روانشناسي وعلوم تربيتي .تهران:رشد.6-ستوده،هدايت الله.(1381).آسيب شناسي اجتماعي (جامعه شناسي انحرافات)(ويرايش 2).تهران :آواي نور.7-سيف ،علي اكبر.(1382).روش تهيه پژوهشنامه در روانشناسي وعلوم تربيتي .تهران :نشردوران.8-شعائري نژاد،علي اكبر.(1374).روان شناسي رشد(ويرايش؟).تهران .اطلاعات9- شولتس،دو آن.(1369).روانشناسي كمال- الگوهاي شخصيت(ترجمه گيتي خوشدل).تهران:نشرنو.10-شاملو،سعيد.(1383).بهداشت رواني(ويرايش 2).تهران:رشد.11-صادقي ،منصوره السادات ،مظاهري،محمدعلي.(1384).اثر روزه داري برسلامت روان.مجله روانشناسي ،ش 6،ص 292 .12-كريمي،يوسف.(1379).روانشناسي شخصيت .تهران:موسسه نشرويرايش.13-گروه مطالعات روانشناختي (1376).به نقل ازگلدبرگ(1972)وهيلر(1979).14- گروسي،محمد.(؟).ارزيابي شخصيت .انتشارات ،15-ميلاني فر،بهروز.(1373).بهداشت رواني .انتشارات رشد.16-مهرابي،نادر.(1383).بررسي ميزان سلامت رواني وتنيدگي درمعتادان،قاچاقچيان موادمخدروافرادعادي،مجله روانشناسي،ش 2،ص173.17-محي الدين ،ملك.(1382).بررسي نقش ويژگيهاي شخصيتي(درونگرايي ،برونگرايي،هيجان طلبي)دروابستگي به نيكوتين .پايان نامه كارشناسي.18-هاشم زاده،ايرج،اورنگي،مريم،وبهره دار،محمدجعفر.(1378).بررسي ميزان استرس شغلي ورابطه آن باسلامت روان دركاركنان بيمارستانهاي دانشگاه علوم پزشكي شيراز،چهارمين گنگره سراسري استرس بيمارستان حافظ شيراز.19-يوسفي،فائق،ويوسفي ،محمدحسين.(1378).بررسي سلامت رواني دانش آموزان دبيرستان شهرسنندج وعوامل مرتبط باآن .دانشگاه علوم پزشكي كردستان.