تحقیق بررسي ميزان شيوع عفونت سل در پرسنل بهداشتي – درماني بيمارستان بوعلي و ارزيابي خطر انتقال سل در

تحقیق بررسي ميزان شيوع عفونت سل در پرسنل بهداشتي – درماني بيمارستان بوعلي و ارزيابي خطر انتقال سل در

تحقیق بررسي
ميزان شيوع عفونت سل در پرسنل بهداشتي – درماني بيمارستان بوعلي و ارزيابي خطر
انتقال سل در اين بيمارستان چکیدهسل (tuberculosis) یکی از کهن ترین بیماری های شناخته شده در انسان است که توسط
باکتری از خانوادة مایکوباکتریوم توبرکلوز به نام مایکوباکتریوم توبر کلوزیس ایجاد
می شود. مایکوباکتریوم توبرکلوزیس یک باکتری میله ایی شکل است فاقد اسپور، باریک،
هوازی به اندازة ۳× ۵/۰ میکرومتر و حاوی یک دیوارة لیپیدی است در رنگ آمیزی گرم
خنثی است ولی وقتی رنگ بگیرد دیگر نمی توان آن را توسط الکل از بین برد و به همین
دلیل تحت نام AFB طبقه بندی می شود. در محیط کشت رشد
بسیار آهسته ایی دارد و حدود ۸- ۶ هفته طول می کشد تا در محیط جامد رشد کند و قابل
دیدن شود.راه انتقال سل در اکثر
موارد از طریق تنفس است، قطراتی که در اثر سرفه، عطسه، یا د رحین صحبت کردن توسط
فرد مبتلا به عفونت سل ریوی در هوا پراکنده می شوند به دیگران انتقال می یابد.
دیده شده که در هر بار سرفه حدود ۳۰۰۰ هستة عفونی (infection droplet
nuclei) پراکنده می شود این هسته های عفونی بین ۵-۱ میکرون
هستند و برای چندین روز می توانند در هوا معلق بمانند و سبب آلوده شدن خیل کثیری
از افراد شوند. عواملی که در انتقال سل به یک فرد مؤثر است یا به بیان دیگر
فاکتورهای مؤثر در بروز عفونت TB در یک فرد عبارتند
از:۱- احتمال
تماس با مبتلایان به سل۲- میزان
قرابت و نزدیکی۳- محیط
این تماس در صورت تماس در یک محیط کوچک و سربسته (close – ended) و یا فقدان کامل تهویه جهت تمیز کردن محیط از قطرات آلوده و یا
تماس در اتاقی که تهویة مناسبی ندارد، افرایش میزان تماس بین افراد خطر انتقال
TB را بالا می برد.۴- عدم
استفادة فرد بیمار از پوشش مناسب در جلوی دهان و بینی در زمان سرفه کردن، عطسه
کردن یا صحبت کردن.۵- شدت
عفونت در فرد مبتلا: مطالعات نشان داده مبتلایانی که خلط آن ها حاوی باسیل
اسیدفاست قابل مشاهده توسط میکروسکوپ است بیشترین نقش را در انتقال عفونت ایفا می
کنند. اغلب این بیماران به بیماری ریوی حفره دارد یاسل دستگاه تنفسی (سل
آندوبرونکیال یا حنجره ایی ) مبتلا هستند و خلط حاوی بیش از ۱۰۵ باسیل اسیدفاست در
هر ml دارند. بیمارانی که خلط آن ها اسمیر
منفی ولی کشت مثبت دارند عفونت زائی کمتری دارند و آنان که بیماری ریوی با کشت
منفی و یا سل خارج ریوی دارند اساساً عفونت زا نمی باشند و در یک کلام خطر انتقال
و سرایت عفونت به عوامل خارجی بستگی دارد و در صورت در تشخیص دادن، یک فرد
AFB + تا قبل از تشخیص می تواند ۲۰ نفر را آلوده کند برخلاف
خطر سرایت بیماری که به عوامل خارجی وابسته است خطر تبدیل عفونت به بیمار ی فعال
به عوامل درونی بستگی دارد این عوامل شامل۱- حساسیت
ذاتی فرد به بیماری۲- وضعیت
عملکرد ایمنی سلولی۳- سن
(در اواخر نوجوانی و اوایل جوانی امکان تبدیل عفونت به بیماری بالاتر است)۴- ابتلا
به ایدز (در این افراد ریسک تبدیل عفونت به بیماری ۱۰%-۸ در هر سال است)۵- ابتلا
به نارسایی مزمن کلیه، دیابت، یا وجود شرایطی مثل سوء تغذیه و کمبود شدید وزن
همودیالیز، گاسترکتومی، دورة پس از پیوند، Iv dlug user بودن، استفاده از درمان سرکوب کنندة ایمنی.در یک فرد با ایمنی طبیعی
بدون هیچ ریسک فاکتوری خطر بروز بیماری به دنبال عفونت سل ۱۰۰۰۰/۱ در هر سال است.از نظر علائم بالینی سل
ریوی خود را با علائم: تب، تعریق شبانه، بی اشتهایی، بی حالی عمومی، ضعف، سرفة
پایدار به مدت ۳ هفته یا بیشتر که ابتدا سرفه ها خشک است و کم کم به سمت چرکی شدن
همراه با رگه های خونی پیشرفت می کند نشان می دهد. و بر اساس بروز این علائم ۲
واژه تعریف می شود.۱- فرد
آلوده یا عفونت یافته که عبارت است از فردی که میکروب سل وارد بدن وی شده ولی
بیماری و علائم آن در او ظاهر نگشته است.۲- فرد
بیمار عبارت است از فردی که میکروب سل پس از ورود به بدن وی باعث بروز علائم
بیماری شده است. در یک فرد ایمن معمولاً به طور متوسط ۱۰-۲ هفته بعد از بروز عفونت
بیماری می تواند خود را نشان بدهد البته در برخی افراد باسیل سل برای چندین سال
باقی می ماند و علائم بیماری سل را بروز نمی دهد به نام latent infection
tubeclusisاین یک مطالعة توصیفی-
مشاهده ایی است که بر روی ۱۰۰ نفر از پرسنل بهداشتی درمانی بیمارستان بوعلی انجام
شده است. شرکت کنندگان ابتدا پاسخ نامه ایی شامل سؤالات دموگرافیک، سال استخدام،
شغل، محل کار، سابقة واکسیناسیون BCG ، تماس با بیمار مبتلا
به سل فعال ریوی در خارج از بیمارستان، ابتلا قبلی به عفونت سل، ابتلا به ایدز و
بیماری های سرکوب کنندة ایمنی و استفاده از ماسک در هنگام ورود به اتاق بیماران
مسلول و ملزم کردن بیمار به استفاده از ماسک را کامل کردند و سپس با حذف افرادی که
سابقة ابتلا به سل یا تماس یا فرد ملول یا ابتلا به ایدز را داشتند برای سایر شرکت
کنندگان با در نظر گرفتن TST پایة همة آن ها
که صفر بود یک TST مجدد انجام شد و نتایج ثبت گردید و سپس
داده ها با سیستم آماری SPSS و آزمون آماری
کای دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و جهت تعیین ریسک انتقال، تعداد تخت ها و
موارد ابتلا به سل ریوی اسمیر مثبت در طی سال ۱۳۸۶ از پرونده ها خارج شد و طبق
Guidline CDC عمل گردید.در نتیجه شیوع عفونت سل در
بیمارستان بوعلی در بین پرسنل بهداشتی – درمانی آن بالا است و با توجه به قرارگیری
بیمارستان از نظر انتقال سل در گروه Medium لازم است
بیمارستان اقداماتی در جهت تشخیص سریعتر بیماران، درمان هر چه سریعتر آن ها و
ایجاد اتاق های ایزولة استاندارد و فراهم کردن وسایل لازم جهت جلوگیری از انتقال
سل به پرسنل و انجام سالیانه TST برای پرسنل
برنامه ریزی نماید.واژگان کلیدی:شیوع / عفونت
سل/ سل/ پرسنل بهداشتی درمانی/ خطر انتقال سل/ TST فهرست
مطالبفصل اول ۱چکیده ۲سابقه و هدف: ۲روش بررسی: ۲یافته ها: ۳نتیجه: ۴مقدمه و بررسی متون: ۵تشخیص سل ۹اپیدمیولوژی سل: ۱۳بیشینة تحقیق: ۳۳تعریف واژه ها: ۳۵فصل دوم: ۴۱نوع مطالعه: ۴۲جمعیت هدف: ۴۲جمعیت مورد مطالعه: ۴۲روش نمونه گیری: ۴۳روش گردآوری داده ها: ۴۳چگونگی تجزیه و تحلیل داده
ها: ۴۳فصل سوم: ۴۷یافته ها ۴۷فصل چهارم ۵۳پیوست: ۶۳عنوان ۶۴اهداف ۶۴اهداف ویژه: ۶۴اهداف تحلیلی: ۶۵اهداف ویژه ۶۶چکیدهبررسی میزان شیوع عفونت سل
در پرسنل بهداشتی – درمانی بیمارستان بوعلی و ارزیابی خطر انتقال سل در این
بیمارستانسابقه و هدف:سل از جمله بیماری های شایع
عفونی است و از جمله افرادی که در ریسک ابتلا به سل هستند پرسنل بهداشتی درمانی
بیمارستان ها می باشند. هدف از بررسی حاضر تعیین شیوع عفونت سل در پرسنل بهداشتی
درمانی بیمارستان بوعلی و ارزیابی خطر انتقال سل در این بیمارستان می باشد.روش بررسی:این یک مطالعة توصیفی-
مشاهده ایی است که بر روی ۱۰۰ نفر از پرسنل بهداشتی درمانی بیمارستان بوعلی انجام
شده است. شرکت کنندگان ابتدا پاسخ نامه ایی شامل سؤالات دموگرافیک، سال استخدام،
شغل، محل کار، سابقة واکسیناسیون BCG ، تماس با بیمار مبتلا
به سل فعال ریوی در خارج از بیمارستان، ابتلا قبلی به عفونت سل، ابتلا به ایدز و
بیماری های سرکوب کنندة ایمنی و استفاده از ماسک در هنگام ورود به اتاق بیماران
مسلول و ملزم کردن بیمار به استفاده از ماسک را کامل کردند و سپس با حذف افرادی که
سابقة ابتلا به سل یا تماس یا فرد ملول  یا ابتلا به ایدز را داشتند برای
سایر شرکت کنندگان با در نظر گرفتن TST پایة همة آن ها
که صفر بود یک TST مجدد انجام شد و نتایج ثبت گردید و سپس
داده ها با سیستم آماری SPSS و آزمون آماری
کای دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و جهت تعیین ریسک انتقال، تعداد تخت ها و
موارد ابتلا به سل ریوی اسمیر مثبت در طی سال ۱۳۸۶ از پرونده ها خارج شد و طبق
Guidline CDC عمل گردید.یافته ها:۱۰۰ نفر از
پرسنل بهداشتی درمانی شامل پرستاران و خدمه، کمک پرستاران مورد بررسی قرار گرفتند
که ۶۹% زن و ۳۱% مرد بودند. میانگین سنی آن ها ۹۶/۴    ۳۱/۳۶ سال (۴۷-۲۳
سال) بود. میانگین مدت زمان استخدام ۹۵/۴    ۹/۸  (محدودة ۲۲-۱سال)
بود و ۶۸% سابقة کاری کمتر از ۱۰ سال و ۳۲% سابقة کاری بیشتر از ۱۰ سال داشتند و
۹۹% شرکت کنندگان سابقة واکسیناسیون BCG را داشتند و ۲۱% از ماسک استفاده نمی کردند. ۹۴% بیمار را ملزم به استفاده
از ماسک نمی کردند. و ۲۲% TST بالای
mm10 داشتند و بیشترین میزان mm10  <
 PPD در بین پرسنل بخش داخلی زنان با شیوع ۵/۴۵% بود.
در این مطالعه بین شیوع عفونت سل با سن ارتباط معنادار بود (۰۰۰۱/۰=
PV) و بین مدت زمان، استخدام با شیوع عفونت سل ارتباط
معنادار پیدا شد (۰۰۰۱/۰= PV) و بین شیوع
عفونت سل با استفاده از ماسک توسط پرسنل هم ارتباط معنادار وجود داشت (۰۴/۰=
P) ولی بین شیوع عفونت سل با نوع شغل مکان کار کردن، سابقة
واکسیناسیون BCG و جنسیّت و ملزم کردن بیمار به استفاده
از ماسک ارتباط معنادار نبود. و بیمارستان از نظر ارزیابی خطر انتقال سل در گروه
Medium قرار گرفت.نتیجه:شیوع عفونت سل در بیمارستان
بوعلی در بین پرسنل بهداشتی – درمانی آن بالا است و با توجه به قرارگیری بیمارستان
از نظر انتقال سل در گروه Medium لازم است
بیمارستان اقداماتی در جهت تشخیص سریعتر بیماران، درمان هر چه سریعتر آن ها و
ایجاد اتاق های ایزولة استاندارد و فراهم کردن وسایل لازم جهت جلوگیری از انتقال
سل به پرسنل و انجام سالیانه TST برای پرسنل
برنامه ریزی نماید.واژگان کلیدی:شیوع / عفونت سل/ سل/ پرسنل
بهداشتی درمانی/ خطر انتقال سل/ TST