جايگاه و کارکرد قوه حاکمه تاملي در فلسفه کانت

جايگاه و کارکرد قوه حاکمه تاملي در فلسفه کانت

کانت ميان قوه حکم تعيني و قوه حکم تاملي تفاوت قائل است و آن را در دو قلمرو زيباشناسي و غايت شناسي تبيين مي کند. قوه حکم به معناي کلي، قوه اي است که به جزئيات ذيل قانون کلي مي پردازد؛ اگر کلي به مثابه قانون از پيش فراهم باشد، قوه حکم تعيني است و چنانچه جزئيات فراهم باشد و کلي بايد استخراج يا کشف گردد، قوه حکم تاملي است. کانت تلاش مي کند تبيين نمايد که همان گونه که قوه فهم اصل يا اصولي آزاد از تجربه دارد، براي قوه حکم نيز بايد اصلي آزاد از تجربه يافت. اين اصل آزاد از تجربه براي قوه حکم تاملي، اصل غايت مندي دروني طبيعت است