حقوق و وظايف شهروندي

حقوق و وظايف شهروندي

حقوق و وظايف شهروندي يکي از چالشهاي کنوني
نظامهاي برنامه ريزي و مديريت شهري که ارتباط تنگاتنگي بويژه با ويژگيهاي جامعه
شهري دارد ، شکل گيري و شکل دادن به شهروند سازي در سطوح محلي و شهري ، حقوق و
وظايف شهروندي و تقويت مشارکت شهروندي در اداره امور محلي وشهري مي باشدشهروندسازي يعني فراهم
نمودن امکانات ، تسهيلات و ساز وکارهاي لازم براي شهروندان تا آنها از حقوق
شهروندي خويش بهره مند شوند وضمنآبتوانند به نحوي وظايف و تکاليف شهروندي خويش را
در قالب جامعه محلي وشهري که در آن زندگي مي کنند ، انجام دهند . با توجه به
اقتضائات جامعه شهري نظامهاي مديريت شهري، نهادهاي محلي و شهري ،مقامات محلي،
شوراهاي شهر و به خصوص شهرداريها اهميت و جايگاه خاصي در امور فوق دارند .نظام مديريت شهري در
ايران بويژه در قالب شوراهاي اسلامي شهر و شهرداريها لزومآ بايد وارد چنين عرصه
هاي جديد و اجتناب ناپذير گردد . لازمه ورود به چنين عرصه اي اطلاع رساني وآگاه
نمودن شهروندان به عنوان کنشگران اصلي اين عرصه مي باشد ودر اين بين نظام مديريت
شهري موظف و مجبور به اين اطلاع رساني از طرق مختلف مي باشد تا ضمن فرهنگ سازي در
بين شهروندان و بالا بردن سطح شهرنشيني آنها ، وظايف و تکاليف تعهد آور خويش را که
جهت رفاه شهروندان بايد انجام دهد ، به نحو احسن انجام دهد . بطور کلي رابطه ميان
شهروندان و نظامهاي اقتصادي، سيساسي ، حقوقي وفرهنگي جامعه دو سويه مي باشد
بطوريکه طرفين نسبت به هم داراي حقوق و وظايف متقابل هستند . در اين بين مهمترين
وظيفه مقامات محلي و حکومتهاي محلي(مديريت شهري) که در راستاي تقويت و بهبود
اجتماع محلي و حکومتهاي کارآمد و مؤثر بايد انجام گيرد شهروندسازي است .شهروندسازي يعني فراهم
نمودن امکانات ،تسهيلات و سازوکارهاي لازم براي شهروندان تا آنهااز حقوق شهروندي
خويش بهره مندشوند وضمنآبتوانند به نحوي مناسب وظايف وتکاليف شهرونديشان را درقبال
جامعه محلي وشهري که درآن زندگي ميکنند انجام دهند . لذا بايد گفت وظيفه حکومتهاي
محلي فراهم سازي زمينه لازم براي برخورداري شهروندان از حقوق شهروندي خويش (حقوق
مدني، حقوق اجتماعي و حقوق سياسي)مي باشد .در قبال وظايف مصرح در قانون براي
مديريت شهري که در برگيرنده حقوق شهروندي نيز ميباشد، متقابلآشهروندان درارتباط
باشهر و مديريت شهري داراي وظايف و تکاليفي هستند که عمل به اين وظايف و تکاليف در
ارتباط دوسويه باحقوق آنها از مديريت شهري باعث ارتقاء فضيلت جامعه شهري ،تأمين
سعادت و ايمني اجتماع شهري ميگردد .بر اين اساس در مقاله پيش
روي تحت عنوان حقوق  و  وظايف شهروندي سعي شده است  که در بدو
 امر حقوق شهروندي را با توجه به قوانين مدني موجود به خصوص قانون شهرداريها
تعيين نموده وسپس براساس آن جايگاه شهروندي درقوانين شهري تبيين گردد ودرادامه
بالحاظ نمودن حقوق شهروندي،وظايف شهروندي نيز بيان گرديده است .حقوق شهروندي:هر شهروند با توجه به
جايگاه و پايگاه اجتماعي خويش درجامعه شهري داراي حقوقي ميباشد.براين اساس اجمالآ
حقوق شهروندي به سه دسته زير تقسيم مي گردد:الف) حقوق قانوني ومدنيب)  حقوق سياسيج)  حقوق اجتماعي