دانلود مبانی نظری سرمایه اجتماعی و عملکرد بازار

دانلود مبانی نظری سرمایه اجتماعی و عملکرد بازار

مفهوم سرمایه اجتماعی  امروزه در کنار سرمایه های انسانی و اقتصادی ، سرمایه دیگری به نام سرمایه اجتماعی[1] نیز مورد توجه قرار گرفته است . سرمایه اجتماعی ، یا بعد معنوی یک اجتماع ، میراثی تاریخی است که از طریق تشویق افراد به «همکاری» و «مشارکت» در تعاملات اجتماعی ، قادر است به حل میزان بیشتری از معضلات موجود در آن اجتماع ، فائق آید و حرکت به سوی رشد وتوسعه شتابان اقتصادی ، سیاسی ، فرهنگی و … را امکان پذیر سازد .در واقع ، سرمایه اجتماعی را می توان در کنار سرمایه های اقتصادی و انسانی ، بخشی از ثروت ملّی به حساب آورد که بستر مناسبی برای بهره برداری از سرمایه انسانی و فیزیکی (مادّی) و راهی برای نیل به موفقیت قلمداد می شود . بدون سرمایه اجتماعی ، هیچ اجتماعی به هیچ سرمایه ای نمی رسد ، به طوری که بسیاری از گروه ها، سازمان ها و جوامع انسانی ، بدون سرمایه اقتصادی و صرفا با تکیه بر سرمایه انسانی و اجتماعی توانسته اند به موفقیت دست یابند ، اما هیچ مجموعه انسانی ، بدون سرمایه اجتماعی نمی تواند اقدامات مفید و هدفمندی انجام دهد .از سوی دیگر ، سرمایه اجتماعی ، به زندگی فرد ، معنی و مفهوم می بخشد و زندگی را ساده تر و لذت بخش تر می کند . پس به طور کلی می توان گفت : هر چه سرمایه اجتماعی ملتی بیشتر باشد، آن ملت ، خوشبخت تر و ثروتمندتر خواهد بود(الوانی، 1385،ص5)برخی از ابعاد جنبه ها و اَشکال سرمایه اجتماعی ـ که گاه از آنها به عنوان ارزش های اجتماعی نیز یاد می شود ـ عبارت اند از : اعتماد ، صداقت ، حسن تفاهم ، سلامتی نفس ، هم دردی ، دوستی ، همبستگی ، فداکاری و … این ابعاد از طریق جریان های اطلاع رسانی مثل آموزش مربوط به مشاغل ، تبادل عقاید ، تبادل اطلاعات ، هنجارهای مربوط به معاملات در شبکه های اجتماعی ، مشارکت های مردمی ، گروه های خودیاری و نوع دوستی و روحیه جمع گرایی در برابر فردگرایی ، و … بین اعضای شبکه های اجتماعی شکل می گیرد ، به طوری که جای پای این بحث را در روابط تمامی گروه های اجتماعی از قبیل : مذهبی (مسجد ، کلیسا) ، ورزشی (باشگاه ها) ، مدنی (انجمن ها ، اتحادیه ها ، احزاب و رسانه های مستقل) ، آموزشی و تربیتی(مدارس ، دانشگاه ها ) و در روابط همسایگی ، دوستانه ، شغلی و خانوادگی نیز می توان مشاهده کرد .به طور کلی می توان گفت که : سرمایه اجتماعی یک ظرفیت ، جوهر اجتماعی یا هنجاری غیر رسمی است که همکاری میان افراد و نهادهای یک جامعه را ارتقا می بخشد . هر شبکه اجتماعی ، برای دستیابی به اهداف خود ، علاوه بر افراد آگاه و با تجربه و امکانات و ابزار مادی ، به عوامل مانند : اعتماد ، تعهد و مسئولیت پذیری و … هم نیاز دارد که این عوامل ، همان سرمایه های اجتماعی هستند . حتی یک گروه از خلافکاران(مثل گروهی دزد یا قاچاقچی) هم برای موفقیت در کار خود به سرمایه اجتماعی و هنجارهایی مانند : رفتارهای اخلاقی ، قانونمداری ، خطرپذیری و اعتماد متقابل در بین اعضای گروه ، نیاز دارد . در واقع برای موفقیت دسته جمعی در امور غیر قانونی هم ، وجود سرمایه اجتماعی شرط است ( توسلی، 1389،ص8). 2- 2 )سرمایه اجتماعی از دیدگاه پیر بوردیوبوردیو سه نوع سرمایه را شناسایی نمود؛ این اشکال سرمایه عبارت از شکل اقتصادي، فرهنگی و اجتماعی بودند.شکل اقتصادي سرمایه بلافاصله قابل تبدیل به پول است مانند دارایی هاي منقول و ثابت یک سازمان.سرمایه فرهنگی، نوع دیگر سرمایه است که در یک سازمان وجود دارد مانند تحصیلات عالیه اعضاي سازمان که این نوع سرمایه نیز در برخی موارد و تحت شرایطی قابل تبدیل به سرمایه اقتصادي است و سرانجام شکل دیگر سرمایه، سرمایه اجتماعی است که به ارتباطات و مشارکت اعضاي یک سازمان توجه دارد و می تواند به عنوان ابزاري براي رسیدن به سرمایه هاي اقتصادي باشد (وینتر،2000؛ به نقل از الوانی،1380،4).سرمایه اجتماعی از نظر بوردیو بر تعهدات و ارتباطات اجتماعی مبتنی است و خود او آن را چنین تعریف می سرمایه اجتماعی انباشت منابع بالفعل و بالقوه اي است که مربوط به داشتن شبکه اي نسبتأ پایدار از روابط کم و بیش نهادي شده از آشنایی و شناخت متقابل است یا به عبارتی دیگر عضویت در یک گروه براي هر یک از اعضایش از طریق حمایت یک سرمایه جمعی، صلاحیتی فراهم می کند که آنان را مستحق «اعتبار» به معانی مختلف کلمه می کند (وردیو، 51:1997).شاخصی که بوردیو براي سرمایه اجتماعی در نظرمیگیرد عضویت افراد در کلوپ ها است بنابراین از نظر بوردیو ایجاد و اثربخشی سرمایه اجتماعی بستگی به عضویت در یک گروه اجتماعی دارد که اعضاي آن، مرزهاي گروه را از طریق مبادله اشیا و نهادها بنیان نهاده اند.این روابط ممکن است از طریق کاربرد یک نام مشترك (خانواده،ملت،انجمن،حزب) و مجموعه اي کانل از کنش ها براي نهادینه کردن، نظیر مبادلات مادي و نمادي تضمین شود. لازم به ذکر است که بوردیو سرمایه اجتماعی را ویژگی انحصاري نخبگان می داند که براي تامین موقعیت نسبی شان طراحی شده است و لذا او بر این باور بود که سرمایه اجتماعی فقط براي افراد مرفه مفید است (فیلد، 34:1388).از نظر بوردیو مقدار سرمایه اجتماعی در تملک هر عامل اجتماعی به دو امر وابسته است :اول) اندازه شبکه ارتباطی که عامل اجتماعی به خوبی بتواند آن ها را بسیج نماید.دوم) مقدار سرمایه (قتصادي،فرهنگی،نمادي) هر یک از کسانی که عامل اجتماعی با آنها در ارتباط است. به اعتقاد بوردیو سرمایه اجتماعی به عنوان شبکه اي از روابط یک ودیعه طبیعی یا حتی یک ودیعه اجتماعی به اعتقاد بوردیو سرمایه اجتماعی به عنوان شبکه اي از روابط یک ودیعه طبیعی یا حتی یک ودیعه اجتماعی.بوردیو بر قابلیت تبدیل انواع مختلف سرمایه تأکید داشته و سرمایه اقتصادي را ریشه انوا ع دیگر سرمایه می داند و به تعبیر لین (2001) سرمایه اجتماعی از نظر بوردیو لباس مبدل براي سرمایه اقتصادي می باشد.همان گونه که ملاحظه می شود، از دیدگاه بوردیو سرمایه اقتصادي شکل غالب سرمایه گذاري است و انواع دیگر سرمایه که شامل فرهنگی و اجتماعی است، به عنوان ابزاري براي حصول سرمایه اقتصادي مفهوم پیدا می کنند.از نظر بوردیو، سرمایه اجتماعی در ممالک سرمایه داري به عنوان ابزاري براي تثبیت و تقویت جایگاه اقتصادي افراد به شمار می رود، در این ممالک، سرمایه اقتصادي پایه است و سرمایه اجتماعی و فرهنگی ابزاري براي تحقق آن محسوب می شوند.می توان نتیجه گرفت که دیدگاه بوردیو در زمینه سرمایه اجتماعی یک دیدگاه ابزاري صرف است. به عبارتی اگر سرمایه اجتماعی نتواند موجب رشد سرمایه اقتصادي شود،کاربردي نخواهد داشت.علاوه بر این در این نوع تحلیل از سرمایه اجتماعی تأثیرپذیري از تئوري سرمایه مارکس کاملأ مشهود است و به نظر میرسد می توان مباحث بوردیو از سرمایه اجتماعی را بیشتر یک رویکرد تضادگرا تلقی کرد.2-3) سرمایه اجتماعی از دیدگاه جیمزکلمنبرخلاف بوردیو، کلمن از واژگان مختلفی براي تعریف سرمایه اجتماعی کمک گرفت؛ وي مفهوم سرمایه اجتماعی را از ابعاد مختلف بررسی کرد.کلمن برخلاف بوردیو معتقد است که سرمایه اجتماعی صرفا محدود به طبقه مرفه نبوده بلکه میتواند براي طبقات پایین نیز مفید باشد. از نظر کلمن سرمایه اجتماعی نشان دهنده یک منبع است زیرا متضمن شبکه هاي مبتنی بر ارزشهاي مشترك و اعتماد می باشد (فیلد، 38:1388).مفهوم سرمایه اجتماعی یراي کلمن وسیله اي براي تبیین نحوه همکاري و تعاون افراد با همدیگر بود . او بر این باور بود که سرمایه اجتماعی یکی از وسایلی است که افراد به کمک آن میتوانند منافعی بدست آورند بنابراین سرمایه اجتماعی از نظر کلمن مفید است و داراي کارکرد میباشد و به همین دلیل سرمایه اجتماعی را یا کارکرد آن تعریف میکند.کلمن براي تعریف سرمایه اجتماعی از نقش و کارکرد آن کمک گرفت و تعریفی کارکردي از سرمایه اجتماعی ارائه داد و نه تعریف ماهوي. بر این اساس، سرمایه اجتماعی عبارت از ا رزش آن جنب ه از ساختار اجتماعی که به عنوان منابعی در اختیار اعضا قرار می گیرد تا بتوانند به اهداف و منافع خود دست پیدا کنند (کلمن، 1990، به نقل از الوانی،1380،ص4).کلمن سرمایه اجتماعی را بخشی از ساختار اجتماعی میداند که به کنشگر اجازه میدهد تا با استفاده از آن به منافع خود دست یابد و سرمایه اجتماعی را همانند سایر اشکال سرمایه مولّد میداندکه دستیابی هدفهاي معینی را امکانپذیر می سازد (کلمن، 1377: 462).کلمن در حالی که بر استفاده افراد از منابع ساختی اجتماعی در کنش هایشان براي بدست آوردن بهترین نتایج تأکید می ورزد ولی بر طبیعت جمعی سرمایه اجتماعی نیز اصرار دارد. او معتقد است که سرمایه اجتماعی ویژگی هاي معینی دارد که آن را از کالاهاي خصوصی، تقسیم پذیر و انتقال پذیر، متمایز می سازد. سپس ویژگی هاي این کالاي عمومی را چنین بر می شمرد:به آسانی مبادله نمی شوداگرچه این سرمایه منبعی است که ارزش استفاده دارد.سرمایه اجتماعی دارایی هیچ یک از افرادي که از آن سود می برند نیست و این به واسطه صفت کیفی ساختار اجتماعی است که فرد در آن قرار گرفته است.نتیجه فرعی فعالیت هاي دیگر است و معمولأ شخص خاصی آن را بوجود نمی آوردزیرا انگیزه براي سرمایه گذاري در آن وجود ندارد یا ضعیف است، بر خلاف سرمایه فیزیکی که به واسطه منافع شخصی اش انگیزه براي سرمایه گذاري کاهش نمی یابد. سرمایه اجتماعی با اینکه منبع مهمی براي افراد است و می تواند بر توانایی انجام کنش و کیفیت زندگی آن ها بسیار تأثیر گذار باشد، با وجود این از آنجا که بسیاري از منافع کنش هایی که سرمایه اجتماعی را به وجود می آورند، توسط افرادي غیر از فردي که آن را ایجاد کرده کسب می شود، به سود فرد نیست که آن را بوجود آورد.نتیجه این می شود که بیشتر شکل هاي سرمایه اجتماعی به شکل نتیجه فرعی فعالیت هاي دیگر ایجاد یا نابود می شود. اگرچه کلمن به عوامل ایجاد، حفظ و نابودي اجتماعی اشاره داردو معتقد است عواملی نظیر« فروبستگی شبکه اجتماعی» ، « ثبات ساختار اجتماعی» و « ایدئولوژي» در حفظ و نابودي سرمایه اجتماعی موثر هستند.نهایتا اینکه سرمایه اجتماعی در صورت استفاده بیشتر برخلاف بعضی اشکال دیگر سرمایه نه تنها مستهلک نمی شود بلکه افزایش می یابد (کلمن،1377: 458 و462 ).فرمت ورد قابل ویرایشتعداد صفحات: 84فصل دوم مبانی نظری و پیشنه تحقیق جهت نوشتن فصل دوم پایان نامه ارشد و دکتریهمراه با رفرنس نویسی و پاورقی داخل متنپیشینه تحقیق کامل: خارجی و داخلیمنابع فارسی کاملمنابع انگلیسی کامل