زمان در عرفان اسلامي

زمان در عرفان اسلامي

در فرهنگ اسلامي، تصورات گوناگوني از «زمان» انعکاس يافته است. متکلمان آن را امري موهوم و فيلسوفان آن را مقدار حرکت فلک اطلس مي دانند. اما از منظر صوفيان، زمان با جان، که اصل وجود آدمي است، در ارتباط است. جاني که نزد دلبر حاضر است، چيزي جز لاله زار و گلشن نمي تواند باشد و بنابراين، پيري و پژمردگي را در او راهي نيست. از اين رو، زمان عرفاني ارتباطي با گذشته و آينده ندارد، زيرا صوفي با خداوند است و در آنجا ماضي و مستقبل نيست. تمام کوشش يک صوفي آن است که خداگونه شود و از قيد زمان، آزاد يا به تعبيري ديگر نيست گردد. اين امر جز با عشق حاصل نمي شود. سالکي که اسير عشق نشود، بنده جسم و زمان خواهد ماند. تنها عشق است که آزادي را از اين نوع بندگي به ارمغان مي آورد. عشق چون شمشيري است که سر جسم و زمان را از جان سالک جدا مي کند.