شناخت و آشنایی با یکی از بزرگترین ایلات ایران

شناخت و آشنایی با یکی از بزرگترین ایلات ایران

شناخت و آشنایی با یکی از
بزرگترین ایلات ایرانچکیدهپژوهش حاضر به شناخت و
آشنایی با یکی از بزرگترین ایلات ایران می پردازد. این پژوهش شامل ۸ فصل می باشد.
در فصل اول با موقعیت جغرافیای کوچ نشینان بختیاری و فصل دوم با جغرافیای انسانی و
ساختار اجتماعی در ایل بختیاری آشنا می شویم. فصل سوم درباره آداب و رسوم و فرهنگ
و فصل چهارم درباره ساخت ایلی و هرم قدرت در ایل بختیاری توضیح می دهد. در فصل
پنجم با اقتصاد ایلی و فصل ششم با جایگاه ایلات در درون ساختار سیاسی سنتی آشنا می
شویم . درفصل هفتم ظهور دولت مدرن در ایران و فصل هشتم معمای استمرار نظام ایلی در
ایران می خوانیم. هنگامی که از ایلات و عشایر ایران سخن می گوییم به سه گروه که از
لحاظ نظری مجزا اما در عمل متداخل اند، نظر داریم. همین چندگانگی، امر تحدید حدود
و عشایر و ترسیم مرز میان صحرانشینان (یا به قول متاخران کوچ نشین) و روستائیان را
دشوار ساخته است. این سه گروه عبارتند از:‌نخست:‌ایلات صحرانشین محض
همگی کوچی اند. نه در سردسیر و نه در گرمسیر خانة چینه (خشت و گلی) ندارند و همیشه
زیر چادر زندگی می کنند. این گونه صحرانشینی در ایران سابقه طولانی دارد.فسایی در تعریف ایلات این
سامان می نویسد: «ایل مردمانی را میگویند که در تمام سال در بتبانها و در چادرها
زندگانی کنند و از گرم سیرات به سردسیرات رحله الشتاء و الصیف نمایند.حال آن که «طایفه قبیله
ای را گویند که از تیره های ایلات نباشند و در یک بلوک توقف نماید. خواه درچادرهای
سیاه و خواه در دهات زندگی کنند. در روزگار ما نیز هنوز چنین عشایری هستند.دوم ایلاتی که برخی از
محققان آنها را نیم صحرانشین نامیده‌اند. این گروهها در سردسیر (ییلاق یا در
گرمسیر قشلاق) و یا در هر دو محل، خانه های خشت و گلی که به صورت دیه سازمان یافته
باشد، دارند. اما در فصل کوچ – معمولا اواخر زمستان و اوایل بهار به سوی ییلاق و
پاییز به سوی قشلاق تمام یا بخشی از خانوارهای ایل رحله الشتاء و الصیف می کنند.
پس این گروهها پاره ای از سال را در دیه ها و پاره ای از آن را در صحراها و کوهها
بسر می برند. لذا در عمل نیز آنان از روستائیان دشوار است. باید افزود که حتی برخی
از شهرها و قصبات نیز مرکز این گونه ایلات بوده اند.امروزه در ایران بیشتر
کوچی مانند ایل بختیاری در خوزستان و چهارمحال و بختیاری ایلات قشقایی ، باصری و
عرب در فارس، عشایر ایلسون (شاهسون) در آذربایجان و استان مرکزی، بخشی از ترکمن ها
در دشت گرگان و خراسان، برخی از طوایف بلوچ و براهویی در سیستان و بلوچستان، ایلات
قرایی،افشار و بوچانچی در کرمان مصادیق بارز این گونه نیمه صحرانشینی هستند.سوم ایلات یکجانشینکه یا براثر سیاست (اسکان
اجباری) حکومتهای مرکزی کرها و یا به میل و ارادة خود طوعا ساکن شده، دیگر کوچ نمی
کنند و اگر هم هنوز دامدار باشند، گله های خود را در چراگاههای اطراف دیه ها می
چرانند و یا آنها را به چوپانی می سپارند تا برای تعلیف به مراتع دورتر ببرند.
تخته قاپو (در چوبی) شدن عشایر در ایران پیشینة دیرین دارد و شاید قدمت آن کمتر از
سابقه خود صحرانشینی نباشد. در همین یکی دو قرن اخیر تواتر آن را آشکارا می بینیم.
به عنوان مثال ایل ترک زبان بهارلو از اتحادیة خمسة فارس در اواخر قرن ۱۳ هجری قمری
اسکان یافت.واژه های کلیدی: ایل
بختیاری، آداب و رسوم، اقتصاد ایلی، کوچ نشینی فهرست مطالبمقدمه   ۱هدف پژوهش :   ۳علت انتخاب موضوع :
  ۳روش تحقیق و شیوه جمع
آوری اطلاعات :   ۳فصل ۱   ۴جغرافیای کوچ نشینان
بختیاری   ۴موقعیت جغرافیایی:‌
  ۴۱-حدود و وسعت:   ۴۲- طول و عرض جغرافیایی:‌   ۴۳- موقعیت نسبی:   ۵۴- حدود سرزمین بختیاری:   ۶۵- وسعت:   ۷۶- ژئومورفولوژی ییلاق:   ۸۷- ژئومورفولوژی قشلاق:‌   ۹۸- آب و هوای مناطق ایل بختیاری:   ۹۹- منابع آب:   ۱۲۱۰- تقسیم بندی منابع آب:   ۱۳۱۱- پوشش گیاهی مناطق ایل بختیاری:   ۱۶۱۲- پوشش جانوری مناطق ایل بختیاری:   ۱۸۱۳- تفاوتهای دو منطقه قشلاق و ییلاق:‌  
۱۹بخش دوم   ۲۱جغرافیای انسانی و ساختار
اجتماعی در ایل بختیاری   ۲۱۱-جغرافیای انسانی   ۲۱نژاد و مذهب   ۲۹آموزش و پرورش   ۳۰وضعیت سواد:   ۳۱وضعیت بهداشت:‌   ۳۲وضعیت خدمات درمانی:
  ۳۳فصل سوم   ۳۵آداب و رسوم و فرهنگ
  ۳۵ازدواج:‌   ۳۶طلاق:   ۳۷مراسم سوگواری:   ۳۸خوراک   ۳۹پوشاک   ۴۰ابزار و وسایل زندگی:‌
  ۴۰تقسیم کار:‌   ۴۱مهاجرت و ترک زندگی
عشایری در ایل بختیاری   ۴۲مسکن و نحوه سکونت عشایر
بختیاری   ۴۴چادر عشایری   ۴۶انگیزه کوچ و انگیزة‌ آن
در طایفه بامدی‌ها:   ۴۷نظام اجتماعی طایفه بامدی
ها:‌   ۵۴تیره های کشکی   ۵۷موقعیت قرارگیری بهونها
در حال:   ۵۸قشرهای اجتماعی بامدی ها
:‌   ۵۸ازدواج – سن ازدواج –
همسرگزینی – تشریفات و مراسم ازدواج در بین طایفه بامدی:‌   ۶۰حجله:‌   ۶۵داد و ستد در بامدی ها:‌
  ۶۵پوشاک و سرپناه بامدیها:
  ۶۶پوشاک زنان   ۶۷برخی اصطلاحات و ضرب
المثلهای رایج در بین ایل بختیاری:   ۶۸برخی از ضرب المثلهای
رایج   ۷۱خلاصه مطالب   ۷۲سرزمین و مردم ایران
  ۷۴۱-لر و لک   ۷۵بخش چهارم   ۸۱ساخت ایلی و هرم قدرت در
ایل بختیاری   ۸۱الف) ساخت ایلی:‌  
۸۱ساخت ایل بختیاری:‌
  ۸۱ب) ساخت قدرت:‌   ۸۷ت) جمعیت:   ۹۰فصل ۵   ۹۴اقتصاد ایلی   ۹۴اقتصادی دامی   ۹۵کوچ و تعلیف   ۹۶انگیزه‌های کوچ:  
۹۷انواع کوچ   ۹۷برنامه کوچ   ۹۹چگونگی کوچ   ۹۹مسافت کوچ (ایلراهها)‌
  ۱۰۲وسیله کوچ   ۱۰۲ایلراهها و مسیرهای اصلی
کوچ بختیاری   ۱۰۳تعداد دامهای بختیاری
  ۱۰۶روش تشخیص سن اسب قاطر
  ۱۰۸چوپان و وظایف او  
۱۰۸وسایل مورد نیاز چوپان
بختیاری   ۱۱۰فرآورده های دامی و سود
حاصل از یک دام در طول یک سال   ۱۱۱۳- کوچ نشینی و بهره برداری از محیط زیست:
  ۱۱۲مالیات در ایل بختیاری:
  ۱۱۹مادیان معافی   ۱۲۳کوچ نشینان و یکجانشینان
  ۱۲۳فصل ششم   ۱۳۳جایگاه ایلات در درون
ساختار سیاسی سنتی   ۱۳۳تشریح تعامل ایل بختیاری
و ساختار سیاسی سنتی   ۱۳۹فصل هفتم   ۱۵۹ظهور دولت مدرن در ایران
  ۱۵۹۱- بنیادهای ساختاری تکوین دولت مدرن در
ایران   ۱۶۳۲-تعارض ساختاری دولت مدرن و نظام ایلی در
ایران   ۱۶۸فصل هشتم   ۱۸۵معمای استمرار نظام ایلی
در ایران   ۱۸۵ایل بختیاری   ۱۸۹