فرآيند تکون معرفت ديني در فلسفه ابن سينا (با تاکيد بر شناخت مجردات)

فرآيند تکون معرفت ديني در فلسفه ابن سينا (با تاکيد بر شناخت مجردات)

در قرون اخير در پرتو يافته هاي علمي و فلسفي، تحليل پديده معرفت، از اهميت ويژه اي برخوردار است و از آنجايي که متعلق گزاره هاي ديني از دسترس حواس بشر خارج هستند، تو جيهه باورهاي ديني و احراز صدق آن ها از مباحث مهم و چالش برانگيز معرفت شناسي غرب محسوب مي شود. در اين نوشتار، سعي بر آن است که در راستاي بررسي فرآيند تکون معرفت ديني از نگاه ابن سينا و جستجوي الگوي معرفت شناسي وي، به بازخواني آراء او در شناخت جواهر مجرد و مفارق پرداخته شود. از نظر حکماي مشاء علم، حصول صورت اشيا در ذهن است که از طريق مواجهه با شيء خارجي و تجريد صورت حسي به دست مي آيد، اما مواجهه حسي با موجود مفارق ممکن نيست. پس چگونه مي توان به شناخت حقايق ماوراء الطبيعي نائل شد؟ در نظام حکمت سينوي اتصال به موجودي مجرد (عقل فعال)، کليد و رمز معماي معرفت است و شناخت موجود مجرد نيز با اتصال عقل به آن صورت مي گيرد. غالب محققان ابن سينا را فيلسوفي قرينه گرا مي دانند، چرا که او براي اثبات صدق باور خود دليل اقامه مي نمايد. امااز آنجايي که معرفت شناسي وي بر اتصال با عقل فعال مبتني است، روش معرفتي او را قرينه گرايي اشراقي مي توان ناميد. و بدين ترتيب الگوي معرفتي شناسي ابن سينا را از ساير الگوهاي قرينه گرا متمايز نمود