مبانی نظری جامعه پذیری سازمانی و تعهد سازمانی

مبانی نظری جامعه پذیری سازمانی و تعهد سازمانی

فرمت ورد قابل ویرایشتعداد صفحات: 93فصل دوم مبانی نظری و پیشنه تحقیق جهت نوشتن فصل دوم پایان نامه ارشد و دکتریهمراه با رفرنس نویسی و پاورقی داخل متنپیشینه تحقیق کامل: خارجی و داخلیمنابع فارسی کاملمنابع انگلیسی کاملمفهوم جامعه پذیری سازمانیجامعه
پذیری همگام شدن شخص است با موازین زندگی اجتماعی خواه یک گروه کوچک، خواه
یک جامعه بزرگ،واحد یکدست و ثابت نیست هر گروه دارای اجزایی است که پاره
گروه یا خرده گروه نامیده شده اند این اجزا مخصوصا کوچکترین آنها که فرد
انسانی باشد ثبات دائم ندارد بلکه همواره تغییر می پذیرد، از این رو گروه
انسانی برای آنکه بتواند سازمان خود را حفط کند و به زندگی خود ادامه دهد
ناگزیر آن است که پیوسته افراد جدید را با خود پیوسته همساز گرداند و برای
زندگی گروهی آماده گرداند.همنوایی
گروهی نتیجه نهایی این همسازی است. جامعه پذیری کارکنان به معنای همسازی و
همنوایی فرد با ارزش ها،هنجارها و نگرش های گروه اجتماعی است یا به مفهوم
دیگر اجتماعی شدن فراگردی است که بواسطه آن هر فرد دانش و مهارت اجتماعی
لازم برای مشارکت موثر و فعال در زندگی گروهی و اجتماعی را کسب می
کند.مجموعه این ارزش ها،هنجار ها و نگرش ها، فرد را قادر می سازد که با
گروه و افراد جامعه روابط و کنش متفابل داشته باشد(کریمی،1388).   
كاركنان جديد، ارزشها و منشهاي بيرون سازمان را با خودشان به داخل سازمان
مي آورند و در مقابل، سازمانها تلاش مي كنند آنها را با ارزشها و منشهاي
دروني آشنا و سازگار نمايند. جامعه پذيري سازمانيفرآيندي است كه طي آن ،
كاركنان جديد خود را با ارزشها و رفتارهاي درون سازماني تطبيق مي دهند. در
فرآيند جامعه پذيري ، فرد دانش و اطلاعات و مهارت هاي لازم را براي ايفاي
نقش هاي سازماني بدست مي آورد(شاين[1]، 1990)؛ فرهنگ سازماني را مي آموزد(وان وانن[2]، 2000) و ارزشها، توانايي ها، رفتارها و دانش اجتماعي مناسب سازماني را ياد مي گيرد(تائورمينا، 2007).تائورمینا
(2009) معتقد است که:از طریق فرایند جامعه پذیری، افراد با ارزش
ها،رفتارها،توانمندی های مورد انتظار و دانش اجتماعی مورد نیاز نقش سازمانی
به عنوان عضوی از سازمان آشنا می شوند. تاکید جامعه پذیری سازمانیبر
سازگاری فرد با افراد دیگر و فرهنگ سازمان است. جامعه پذیری سازمانی بیانگر
شیوه ای است که کارکنان با فرهنگ سازمان تعامل کرده و مطابقت می یابند.
ارزش ها و اهداف جامعه پذیری سازمانی شامل توجه قواعد اصولی است که از تمام
سازمان حمایت می کند. تازه وارد ها می آیند تا قواعد،هنجارها و اطلاعات
شبکه ای را در این فرایند یادگیری بگیرند.البته نباید فراموش کرد که جامعه
پذیری سازمانی فقط بحث مهم برای سازماندهی تازه وارد ها نیست بلکه گماردن
افراد سازماندهی شده است(تائورمینا، 2009) .سازمان
ها برای آموزش ارزش های سازمانی و هنحار های رفتاری به افراد تازه وارد
رویکرد جامعه پذیری را به کار می گیرند، که از طریق آن، افراد جدید با شیوه
های عمل آشنا شده آنچه در سازمان مورد انتظار است را فرا گیرند، رفتار های
شغلی مناسب را بیاموزند و با هنجار ها و ارزش های گروه خود را وفق
دهند(کویسگا و بل، 2004).در جدول 4-3 برخی از تعاریف جامعه پذیری سازمانی به طور منتخب ارائه شده است.  جدول 2-1: تعاریف جامعه پذیری سازمانیمنبع                                     تعاریفجامعه پذیری سازمانینویسندهکریمی(1388)فرایندی
استکه در آن کارکنان اطلاعات لازم و کافی را در مورد سازمانی که به آن
وارد شده اندرا کسب می کنند و با قبول هنجارها و الگو های رفتاری سازمان
با آن همسو می شوندگیل و اسوسیوان(1999)آنتوناکولو و گوتل، 2010جامعه
پذیری سازمانی فرایندیاست که در آن نگرش ها و رفتارهاو هنجارهای
سازمانی توسطتازه واردان پذیرش و توسعه می یابند تا به عنوان عضو تکامل
یافته سازمان موردپذیرش قرار بگیرند.اردتس و همکاران(2001)فیلستاد(2004)جامعهپذیری سازمانی فرایندی است که از طریق آن کارمند جدید سازمان از بیگانه به عضوموثر و هماهنگ سازمان تبدیل می کند.فیلستاد(2004)گویسکا و بل (2004)از
طریقجامعه پذیری افراد جدید با شیوه های عمل آشنا شده آنچه در سازمان
مورد انتظاراست، را فرا می گیرند، رفتار های شغلی مناسب را می آموزند و
با هنجار ها و ارزشهای گروه خود را وفق می دهند.گویسکا و بل (2004)چوهن و ولد- هچت[3](2008)جامعهپذیری سازمانی فرایند خودی شدن فرد با سازمان استبائر(2007)چوهن و ولد-هچت(2008)جامعه
پذیری کارکنان با به دست آوردن دانش در مورد چگونگیتنظیم شغل ,نقش
ها,گرو های کاری و فرهنگ سازمانی به عنوان عضو خودی در سازمانتعریف می
شودساکس (2007)تائورمینا(2009)فرایندی
که از طریق آن فرد با ارزش ها،رفتارها ،توانمندی های مورد انتظار و دانش
اجتماعیمورد نیاز نقش سازمانی به عنوان عضوی ازسازمان آشنا می شود.تائورمینا(2009)گی و همکاران(2010)جامعهپذیری سازمانی به کارمندانی که وارد سازمان جدید می شوند کمک می کند عضویت راپذیرفته و به عضو دائم تبدیل شوند.گی و همکاران ( 2010)در تمام تعاریف جامعه پذیری هدف مشترکی که اعلام شده است یگانگی فرد و فرهنگ سازمانی  می باشد.2-1-2اهمیت و ضرورت جامعه پذیری سازمانی     
به چند دليل ، جامعه پذيري سازماني ، هم براي افراد و هم براي سازمان از
اهميت ويژه اي برخوردار است. دليل اول اينكه ، اگر مورد كم توجهي يا بي
توجهي قرار گيرد، احتمال   بروز
و تكرار رفتارهاي بيرون از چارچوب و هنجارهاي سازماني توسط تازه واردها
بيشتر مي شود. استمرار اين وضعيت موجب شكل گيري نگرشها و رفتارهاي منفي ،
تعارضات و كشمكش ها، جابجايي و ترك كار مي گردد. همچنين بالا بودن هزينه
فرآيند استخدام و گزينش براي سازمانها و نقش جامعه پذيري در موفقيت اين
فرآيند؛ دليلي ديگري بر اهميت جامعه پذيري سازماني است(فتحی، 1391).       
براي سازمانها ، همراهي (عجين شدن) تازه واردها با اعضاي گروه و معيارهاي
عملكرد سازماني، بسيار مهم است. جامعه پذيري سازماني در سرعت وكيفيت بخشي
به اين ويژگي ، نقش تعيين كننده اي دارد و اين دومين دليل براي اهميت جامعه
پذيري سازماني است. نياز تازه واردها به دانستن نحوه عمل در سازمان ،
ارزشها، هنجارها، شبكه هاي منابع و سياست هاي سازمان سومين دليل بر اهميت
جامعه پذيري سازماني است(چان و اشميت[4]، 2000).    
دليل چهارم، تاثير سريع عوامل سازماني بر ا فراد و همچنين تاثير مانده گار
و درازمدت بر آنها است. تازه واردها در چند ماه اول، خود را با شرايط
سازمان تطبيق مي دهند و تاثيرات پذيرفته شده در اين ماهها ، بر رفتار و
عملكردكاركنان مانده گار و عميق خواهد بود(کوپرتوماس واندرسون[5]
، 2006). دليل پنجم براي اهميت جامعه پذيري سازماني، به افزايش تناوب
تغييرات در سازمانها مربوط مي شود؛ تغييرات متناوبي كه از سطح فرد تا سطح
سازمان را در بر مي گيرد(استيرز و همكاران[6]،
2004). بي ثباتي حاصل از اين تغييرات موجب مي شود افراد كار راهه شغلي طرح
ريزي شده توسط سازمان را رها كنند و بجاي آن به اهداف و كارراهه شخصي[7] خود پايبند شوند. به سخن ديگر پس از هر تغيير، دوباره به جامعه پذيري سازماني نياز مي شود(گی و همکاران، 2010). 2-1-3 ابعاد جامعه پذیری سازمانینظریه پردازان جامعه شناسی و مدیریت معتقدند که جامعه پذیری سازمانی دارای چندین بعد است. چائو و همکارانش[8](2000)
معتقدند که جامعه پذیری سازمانی دارای شش بعد خبرگی(مهارت و وظایف فردی)،
افراد(همکاران در سازمان) سیاست، زبان، اهداف و ارزش های سازمانی و تاریخ
می باشد.خبرگی (مهارت در وظیفه فردی): این بعد یادگیری انجام وظایف کاری مورد نیاز را شامل می شود و بطور آشکاری یک بخش اساسی از جامعه پذیری سازمانی است.افراد(همکاران):
این بعد اشاره به یافتن شخص یا اشخاصی مناسب برای یادگیری در سازمان، گروه
کاری و شغل دارد. در نهاد بعد افراد(همکاران)، این ایده که جامعه پذیری
سازمانی شامل بکارگیری ارتباط کاری موفق و ارضاء کننده با اعضای سازمان است
نهفته است.سیاست های سازمان:
این بعد اشاره دارد به سیاست های سازمانی مرتبط با موفقیت فرد در بدست
آوردن اطلاعات مرتبط با ساختار ارتباطات و قدرت کاری رسمی و غیر رسمی در
درون سازمان.زبان:
این بعد دانش افراد را از زبان فنی حرفه خود از قبیل دانش اصطلاحات خاص،
زبان خودمانی و زبان فنی که برای سازمان منحصر به فرد است توصیف می کند.اهداف و ارزش ها:
این بعد شامل اهداف و ارزش های شفاهی، غیر رسمی، تلویحی و اهداف افراد
قدرتمند در سازمان می باشد. این بعد فرد را به سازمان بزرگتری متصل می کند
که فراتر از محیط بلافصل و مشاغل فردی است.تاریخ:
این بعد شامل آداب، سنت ها و رسوم، اسطوره ها و تشریفات یک سازمان می باشد
که برای انتقال دانش فرهنگی مفید بوده و به موجب آن یک نوع خاص از اعضای
سازمانی برای همیشه در خاطر ثبت می شود.تائورمینا
(1997) نیز جامعه پذیری سازمانی را متشکل از چهار بعد دریافت آموزش،
تفاهم، حمایت کارکنان و چشم انداز از آینده سازمان می داند:دریافت آموزش: آموزشهایی
که در نهادها برای ترویج و ارتقاء سازگاری کارکنان در سازمان ها طراحی و
به اجرا در می آیید را شامل می شود. این آموزش‌ها بسیار سودمند هستد چرا که
باعث می شود تا کارکنان از سطح مهارتهای فنی و کارکردی مناسبی برخودار
شوند و بدین ترتیب در سازمان ها کارآمدتر شده و رضایت بیشتری را تجربه
کنند.از طرف دیگر ارائه آموزش ها لازم برای سازگاری با فضای کاری و اجتماعی
سازمان باعث می شود تا کارکنان نیز به نحو شایسته نسبت به اهداف و ارزشهای
سازمان احساس تعهد کنند.در واقع ارائه اموزشهای لازم برای ساز گاری با
فضای کاری و اجتماعی شدن سازمان باعث می شود تا کار کنان نیز به نحو شایسته
ای نسبت به اهداف و ارزش های ساز مان احساس تعهد کنندتفاهم:
فهم نقش های خود و سازمان را شامل می شود که این امر بسیار مهم جلوه می
کند به این دلیل که خطاها و اشتباهات کارکنان را در درون سازمان کاهش می
دهد که در نهایت رضایت و احساس خودکارآمدی بالاتر کارکنان را باعث می شود.
در واقع تفاهم یا فهم متقابل میان کارکنان و سازمان بویژه سرپرستان و
مدیران به سادگی منجر به سطح بالاتری از موفقیت و اثربخشی سازمان و بدنبال
آن تعهد هر چه بیشتر کارکنان به سازمان می شود. تفاهم یا فهم متقابل، میان
کار کنان وسازمان(به ویژه سرپرستان ومدیران) به سادگی منجر به سطح بالاتری
از موفقیت و اثر بخشی سازمانی و به دنبال آن تعهد هر چه بیشتر کار کنان به
ساز مان می شود.حمایت کارکنان: تعامل
های مثبت و حمایت گرانه همکارانه در درون سازمان را شامل می شود این تعامل
ها به طور جدی با رفتار های مدنی ـ سازمانی( رفتارهایی جز نقشهای سازمانی
کارکنان نیست اما انجام آنها به عملکرد موثر فردی و سازمانی منجر می شود)
دارای رابطه مثبت است. بعد بسیار مهم در فرایند جامعه پذیری سازمانی تعامل
کارکنان با همکاران است زیرا چنین تعامل هایی برای اینکه کارکنان بتوانند
بطور موثر و کارآمدی در سازمان عمل کنند بسیار ضروری است.چشم اندازهای سازمان از آینده:
ادراکات کارکنان از چشم اندازهای شغل خود و پذیرش آن در سازمانی است که
کار می کنند را شامل می شود. این حوزه شامل مواردی نظیر اینکه آیا فرد در
آینده هم در سازمان محل کارش خواهد ماند،‌تکالیف و مسئولیت های آینده وی در
سازمان چه خواهد شد و چه پاداشهایی از کار در سازمان عاید وی می شود را در
بر می گیرد این حوزه شامل مواردی نظیر اینکه آیا فرد در آینده هم در
سازمان محل کارش خواهد ماند، تکالیف و مسئولیت های آینده وی در سازمان چه
خواهد بود و چه پاداش های از کار در سازمان عاید وی می شود (تائورمینا،
2009).2-1-4 اهداف جامعه پذیریآموزش قواعد ونظم:یکی
از مقاصد جامعه پذیری ، آموزش قواعد و نظامات اساسی ، از آداب و عادات و
رفتار روزمره گرفته تا روش های علمی ،به افراد است.رفتار نامنظم و خلاف
قائده ،معمولا از انگیز های ناگهانی یا محرک آنی ناشی می شود.چنین رفتاری
،نتایج و خشنودی های آتی را در مفابل لذات و رضایتمندی های آنی و گذرا
نادیده می گیرد بر عکس رفتار مبتنی بر نظم و انظباط،به منظور پذیریش
اجتماعی یا برای دستیابی به یک هدف آتی،خشنودی های آنی و گذرا را به تعویق
انداخته و آنها را تعدیل و تحدید می کند.آموزش مهارت ها: هدف دیگر فراگرد جامعه پذیری ،آموختن مهارت است فقط با اکتساب و یادگیری مهارت ها است که افراد می توانند منشااثر واقع شوند.ایجاد امید و آرزو:
فراگرد جامعه پذیری به همان میزان که عادات و رفتار فرد را مطابق هنجار
های اجتماعی،تحت نظم و انظباط در می آورد به فرد امید آرزو می دهد و سازمان
به تدریج به هر یک از افراد متناسب با شرایط آنها امید و آرزوهایی القا می
کندنیل به آرزو ها و یا منع از رسیدن به اهداف:
فراگرد جامعه پذیری از طریق بر آوردن خواست ها ،آرزو ها،امید ها و سوداهای
فردی یا ممانعت از دستیابی به آنها برای فرد هویت می آفریند(کریمی، 1388).2-1-5   کارکردهاجامعه پذیری سازمانی*جامعه پذیری سازمانی می تواند قابلیت های ابتکاری و پاسخ های متوالی افراد تازه وارد در سازمان را افزایش یا کاهش دهد.*با ارائه یا مضایقه اطلاعات، به سازمان ها و اعضای سازمان می تواند بر رفتار افراد تازه وارد تاثیر بگذارند.*سیستم های حمایتی موجود در سازمان را تسهیل می کند که نقش محوری در تطابق فرد تازه وارد با سازمان دارد.*سبک های یگانگی و رفتار یگانگی را تحت تاثیر قرار می دهد.*بر تطابق نقش فرد تازه وارد در کار تاثیر می گذارد.*بر سلامت و رفاه افراد تازه وارد اثر می گذارد(کویسگا و بل، 2004).2-1-6 محتوی جامعه پذیری سازمانیاطلاعات
لازم برای آموزش در خلال جامعه پذیری سازمانی را به دو دسته می توان تقسیم
کرد: اطلاعات مربوط به نقش و اطلاعات مربوط به فرهنگ سازمانی.اطلاعات مربوط به نقش:
این اطلاعات، ساده و تعریف شده هستند و شامل مهارت ها، رویه های قوانینی
است که فرد باید برای انجام شغل یاد بگیرد. مسائل مربوط به نقش ممکن است به
شیوه رسمی و غیر رسمی منتقل شود و شامل اطلاعات عمومی و اطلاعات فردی می
باشد.اطلاعات مربوط به فرهنگ سازمانی:
آموختن فرهنگ سازمانی می تواند پیچیده تر از درک اطلاعات مربوط به نقش
باشد. در هنجارهای فرهنگی به ندرت اسناد رسمی وجود دارد و ممکن است اعضای
فعلی سازمان نتوانند این ارزش ها را به طور کامل یه عضو جدید منتقل کنند.
به علاوه احتمال زیادی هست که کارمند جدید برای استنباط ارزش ها و مفروضات
فرهنگی به مشاهده رفتارها و ظواهر تاکید کند(تائورمینا، 2007).2-1-7 مراحل جامعه پذیری سازمانیوقتی
کارمندی به یک سازمان می پیوندد، تطبیق او با سازمان تدریجی و آهسته است.
پژوهشگران فرایند جامعه پذیری سازمانی را به سه مرحله تقسیم می کنند که
عبارتند از : جامعه پذیری پیش از ورود، مواجهه و دگرگونی.جامعه پذیری پیش از ورود:
این مرحله پیش از ورود به سازمان است که هم جامعه پذیری نسبت به شغل و
جامعه پذیری نسبت به سازمان را شامل می شود. این مرحله شامل دو فرایند؛
جامعه پذیری درباره یک شغل خاص و جامعه پذیری نسبت به یک سازمان خاص. در
بدو ورود به یک سازمان و شروع خدمت، صوری از کار در ذهن فرد نقش می بندد و
با امیدها و توقعاتی که از سازمان دارد، خود را برای کار آماده می سازد و
خود را عضوی از سازمان می بیند و سعی می کند رفتار و کردار خود را متناسب
با تصوری که از سازمان دارد تغییر دهد. ولی بدیهی است که در این زمان
تجربیات قبلی و تحصیلات او تا حدود زیادی بینش، نگرش، اخلاق و رفتارش را
تحت تاثیر قرار می دهد و با ارزش ها و تصورات و انتظارات خاصی وارد سازمان
می شود. در این مرحله جامعه پذیری به تازه واردان برای گسترش ارتباط و رفع
تعارضات کمک می کند(مهرابی، 1387).