معرفت از ديدگاه عين القضات

معرفت از ديدگاه عين القضات

عين القضات معرفت را دانشي مي داند که از سوي خداوند بر دل عارفان تقوي پيشه و در طوري وراي عقل افاضه مي شود. با وجود اين، عقل و علوم مکتسب توسط آن، براي آدمي و به عنوان مقدمه اي در قابليت يافتن براي دريافت معرفت ضرورت دارند. از نظر وي ارتباط عقل با طور وراي عقل مانند ارتباط نفس و بدن است و از اين رو عقلِ غيرعارفان که به طور وراي عقل متصل نيست، با خودبيني و خودرايي رو به فساد مي رود، همچنان که بدن بدون نفس، فاسد مي شود. با عقل است که علوم ظاهري کسب مي شود، علومي که تنها در اين دنيا مفيد است. اما چشم باطني موجب حصول معرفت مي شود، معرفتي که خود، موجب سعادت اخروي انسان است. از نظر عين القضات معرفت به نفس، موجب سعادت مي شود. معرفت نفس با حس و عقل، به دست نمي آيد، بلکه به بصيرت احتياج دارد، زيرا بصيرت وسيله کسب معرفت حقيقي، يعني معرفت به خداوند است، که آن هم از طريقِ معرفت نفس به دست مي آيد. البته مقصود از معرفت نفس، معرفت دل است که حقيقت آدمي است