شناخت ملاک ها ي موجود و مطلوب انتخاب سردبيران گروه هاي داخلي خبري ايرنا

شناخت ملاک ها ي موجود و مطلوب انتخاب سردبيران گروه هاي داخلي خبري ايرنا

شناخت ملاک ها ي موجود و
مطلوب انتخاب سردبيران گروه هاي داخلي خبري ايرنا  چکیده    سازمان وسایل
ارتباط جمعی با توجه به نیاز بشر به کسب اخبار و آگاهی های روز جهان در حداقل زمان
و ارزشگذاری خبر در گذر ثانیه ها به وجود آمده و گسترش یافته است . بدون تشکیلات
منظم و سلسله مراتب و تقسیم وظایف ، هیچ وسیله ارتباط جمعی نمی تواند به کار
بپردازد و در عرصه رقابت سالم خبری موفق شود. آنچه به عنوان “ویراستاری و مدیریت
اخبار” مورد بحث است ، دقیقا مربوط به حوزه وظایف مدیر تحریریه یا سردبیر رسانه
خبری است.  از طرفی امروزه زمان بازتاب و انعکاس خبر بسیار کم شده است. شاید
، زمانی ، ارزش خبری یک خبر را به لحاظ زمانی تا بیست و چهار ساعت محاسبه می کردند
اما امروزه ، با توجه به تعدد رسانه های مکتوب و چاپ مکرر آنها در روز و پیدایش و
رشد رسانه های الکترونیکی ویژه پخش اخبار ، ارزش زمانی برخی از خبرها مانند ترور
یا مرگ شخصیت های معروف ، اعلام وقوع یا پایان جنگ ، سقوط قیمت ارز ، شاید به
ثانیه محدود شود، بنابراین ، کمترین تعلل و تاخیر در انعکاس سریع رویدادها به کاهش
اعتبار رسانه و ادامه این روند در دراز مدت به مراجعه مخاطبان به رسانه های رقیب ،
کاهش میزان آگهی ها و در نتیجه به مرگ رسانه یا حداقل به کم و بی خاصیت شدن آن
منجر می شود. از دگر سو تخصصی شدن مشاغل ، بکارگیری نیروهای متخصص ، مطلع و
کارآمدی را می طلبد که با استفاده از تخصص ، اطلاعات و دانش خود کار را  با
صرف کمترین هزینه و با بیشترین سرعت ارایه کنند. جهان امروز ، جهان رقابت ، سرعت و
انجام کارها در کمترین زمان ممکن است . حوزه اطلاع رسانی نه تنها از این امر
مستثنی نیست بلکه سرعت در انتقال خبر و اطلاع رسانی یکی از ویژگی های اساسی در
خبرنویسی است و حساسیت کار اطلاع رسانی ، نیاز مخاطبان به دسترسی سریع و به موقع
به خبرها برای اتخاذ تصمیم درست ، افزایش تعداد رسانه ها به ویژه رسانه های جدید و
قدرتمند الکترونیکی و رقابت میان آنها بر ضرورت سرعت در کار خبررسانی افزوده است.
بنابر این یک سردبیر باید علاوه بر دانش و تخصص لازم ، باید چیرگی ها و مهارت های
خاصی داشته باشد. ایرنا نیز به عنوان پیشکسوت خبرگزاری های ایران ،  سرعت ، دقت
و صحت را در سرلوحه کار خود قرار داده است .اما سوال این است که ایرنا تا چه
اندازه توانسته است با اعمال ضوابط حرفه ای در انتخاب سردبیران گروه های خبری خود
به این شعار تحقق بخشد و در واقع ، ضوابط موجود  برای انتخاب سردبیران گروه
های خبری در ایرنا کدامند و شکل مطلوب آن از نظر خبرنگاران هر گروه چیست ؟ بنابر
آنچه بیان شد ، پژوهش حاضر با هدف پاسخگویی به این سؤال و اهداف دیگری نظیر ۱)
شناخت ضوابط  موجود و مطلوب انتخاب سردبیران   گروه های خبری در ایرنا
از دیدگاه خبرنگاران  ۲) تاثیر اعمال این ضوابط در تحقق شعار سرعت ، دقت و
صحت ایرنا در اطلاع رسانی و  ۳ ) شناخت ضعف ها و کاستی های موجود در زمینه
ضوابط تعیین سردبیران و ۴) ارایه راهکاری مناسب برای ارتقای سطح اطلاع رسانی ایرنا
در جامعه آماری خبرنگاران ایرنا و در نمونه ای به حجم ۷۹ نفر که به صورت تصادفی
ساده انتخاب شدند طراحی و اجرا شد.پژوهش حاضر در دو سطح
کتابخانه ای و میدانی انجام شده است. برای تحلیل داده ها  نیز از روش های
مختلف توصیفی و استنباطی استفاده شده است. در پژوهش حاضر که به روش پیمایشی انجام
شده ، جهت سنجش متغیر های مورد بررسی و بدست آوردن اطلاعات لازم از یک پرسشنامه
محقق ساخته در مقیاس لیکرت که در مجموع ۳۶ مقوله- اعم از مشخصات فردی ، متغیر های
مورد بررسی و  متغیر های جانبی- را مورد سنجش قرار داده در دو حیطه وضعیت
موجود ( ۱۳ سؤال ) و وضعیت مطلوب(۱۸ سؤال) استفاده شده است. ضریب آلفای کرونباخ
برای اعتبار یابی سؤالات وضعیت مطلوب معادل ۸۰۹/۰ و برای وضعیت موجود ۷۸۴/۰ بوده و
داده های بدست آمده وارد رایانه  شده و با استفاده از نرم افزار SPSS در دو سطح
توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و یافته های بدست آمده در ادامه
آمده است.واژه های کلیدی: وسایل
ارتباطی، خبرنگاران گروه های خبری داخلی ایرنا، گرایش سیاسی، فناوری های نوین
ارتباطیفهرست مطالب۱-۱- بیان مساله    ۲۱-۲- اهداف تحقیق :    ۳۱-۳ – فرضیه ها :    ۳۱-۴ – جامعه آماری :    ۴۱-۵ – روش تحقیق :    ۴۱-۷ – متغیرها :    ۴۱-۸ – تعریف مفهومی متغیرها :    ۵۱-۹- تعریف عملیاتی متغیرها    ۷۱-۱۰- محدودیت های پژوهش
   ۹مقدمه    ۱۰فصل دوم    ۱۰۲-۱- نگاهی به تعاریف ارتباط، وسایل ارتباط
جمعی، ویژگی ها و وظایف    ۱۲تعاریف ارتباط  
 ۱۲انواع ارتباط  
 ۱۴ارتباط جمعی یا عمومی:
   ۱۶ویژگیهای اصلی ارتباط
جمعی    ۱۸ارتباطات و نگرش  
 ۱۸کارکردهای اصلی رسانههای
جمعی    ۱۹وظایف رسانههای خبری
   ۲۴۲-۲- خبر و عوامل تاثیرگذار در تولید آن  
 ۲۶ارزش‌های خبری:  
 ۳۱برجستگی یا معروفیت شامل
شهرت و بدون شهرت.    ۳۳منابع خبری:  
 ۳۸منابع خبری رسانه‌ها:
   ۳۹اعتبار منبع خبر و
تاثیرگذاری بر مخاطب    ۳۹جامعه‌شناسی تولید خبر
   ۴۰گزینش و استحاله خبر:
   ۴۲تغییر جهت در خبر  
 ۴۴۲-۳- نقش رسانهها در شکل گیری افکار عمومی
   ۴۵رسانه و فرهنگ  
 ۴۸رسانهها و رفتارهای
اجتماعی    ۴۹رسانهها و کنترل اجتماعی
   ۵۰رسانهها و توسعه سیاسی
   ۵۳۲-۴-  قدرت و رسانه    ۵۴قدرت‌های تاثیرگذار در
فرآیند خبر    ۵۵دروازه‌بانی خبر  
 ۵۶نگاهی به تاریخچه تئوری
دروازه بانی    ۵۶فرایند دروازه بانی
   ۵۹عوامل موثر در توجه
ارتباط گر به یک خبر:    ۶۴گروه‌های دروازه‌بانی خبر
   ۶۸سایر عوامل تاثیرگذار بر
فرآیند گزینش خبر:    ۶۹معیار عبور خبر و مدل های
دروازه بانی    ۷۱مدیریت در دروازه بانی
   ۷۶نقش اجتماعی «دروازه بانی
خبر»    ۷۷تاکتیک‌ها و فرا تاکتیک‌ها،
ابزار محتوایی دروازه بانان خبری    ۷۸سوگیری در رسانه‌ها
   ۸۰نظریه‌های مرتبط با سوگیری
   ۸۱سوگیری اجتماعی  
 ۸۳سوگیری سیاسی  
 ۸۴برجسته‌سازی  
 ۸۵اولویت و متغیرها در
فرایند برجسته سازی    ۹۴عوامل مؤثر بر برجسته
سازی    ۹۷۲-۵- آشنایی با آژانس‌های خبری و خبرگزاری‌ها
   ۱۰۱شکل‌گیری آژانس‌های خبری
   ۱۰۱تعریف خبرگزاری  
 ۱۰۳ممیزه های خبری خبرگزاری
ها    ۱۰۵محدودیت‌های خبرگزاری‌ها
   ۱۰۶مالکیت خبرگزاری‌ها
   ۱۰۶خبرگزاریهای دولتی  
 ۱۰۷مداخله دولت‌ها در
خبرگزاریها    ۱۰۸اهمیت وجود خبرگزاریهای
دولتی    ۱۰۹خبرگزاری‌ها و جهت‌گیری
   ۱۰۹سازمان وسایل ارتباط جمعی
به طور اعم    ۱۱۰سردبیری : علم و تجربه
   ۱۱۴ویراستار(سردبیر) کیست ؟
   ۱۱۴ویژگی ویراستار (سردبیر)
   ۱۱۵وظایف ویراستار(سردبیر)
   ۱۱۵ویرایش محتوا  
 ۱۱۶تلفیق اخبار  
 ۱۱۷بازآفرینی و تکمیل خبر
   ۱۱۸تغییر جهت در خبر  
 ۱۱۸ویراستار (سردبیر) و
وظایف فنی    ۱۱۹خبرگزاریها در ایران
   ۱۱۹تاریخچه خبرگزاری جمهوری
اسلامی (ایرنا)    ۱۲۱ارکان ایرنا  
 ۱۲۲اهم وظایف ایرنا  
 ۱۲۳ساختار تشکیلاتی ایرنا
   ۱۲۳چگونگی انتشار اخبار
ایرنا    ۱۲۴وظایف سردبیر در ایرنا
   ۱۲۵تحصیلات دانشگاهی
سردبیران گروه های خبری داخلی ایرنا    ۱۲۶۳-۱- روش پژوهش    ۱۲۸۳-۲- جامعه آماری    ۱۲۸۳-۳- نمونه آماری  و روش نمونه گیری
   ۱۲۹۳-۴- حجم نمونه و روش نمونه گیری  
 ۱۲۹۳-۵- ابزار سنجش متغیرها    ۱۳۰۳-۶- سنجش روایی و اعتبار  پرسشنامه
   ۱۳۱۳-۷- روایی پرسشنامه    ۱۳۱۳-۸- اعتبار پرسشنامه    ۱۳۲۳-۹- روش جمع آوری اطلاعات    ۱۳۲۳-۱۰- روش تجزیه و تحلیل
داده ها    ۱۳۳مقدمه    ۱۳۵۴-۱- تجزیه و تحلیل توصیفی    ۱۳۶نتیجه گیری  
 ۱۹۸مقدمه    ۱۹۸۵-۱- یافته های پژوهش    ۲۰۰پیشنهادها  
 ۲۰۳فصل اول کلیات-۱-
بیان مساله    تخصصی شدن
مشاغل ، بکارگیری نیروهای متخصص ، مطلع و کارآمدی را می طلبد که با استفاده از
تخصص ، اطلاعات و دانش خود کار را  با صرف کمترین هزینه و با بیشترین سرعت
ارایه کنند. جهان امروز، جهان رقابت ، سرعت و انجام کارها در کمترین زمان ممکن است
. حوزه اطلاع رسانی نه تنها از این امر مستثنی نیست بلکه سرعت در انتقال خبر و
اطلاع رسانی یکی از ویژگی های اساسی در خبرنویسی است و حساسیت کار اطلاع رسانی ،
نیاز مخاطبان به دسترسی سریع و به موقع به خبرها برای اتخاذ تصمیم درست ، افرایش
تعداد رسانه ها به ویژه رسانه های جدید و قدرتمند الکترونیکی و رقابت میان آنها بر
ضرورت سرعت در کار خبررسانی افزوده است.    شاید، زمانی
، ارزش خبری یک خبر را به لحاظ زمانی تا بیست و چهار ساعت محاسبه می کردند اما
امروزه ، با توجه به تعدد رسانه های مکتوب و چاپ مکرر آنها در روز و پیدایش و رشد
رسانه های الکترونیکی ویژه پخش اخبار ، ارزش زمانی برخی از خبرها مانند ترور یا
مرگ شخصیت های معروف ، اعلام وقوع یا پایان جنگ ، سقوط قیمت ارز ، شاید به ثانیه
محدود شود، بنابراین ، کمترین تعلل و تاخیر در انعکاس سریع رویدادها به کاهش
اعتبار رسانه و ادامه این روند در درازمدت به مراجعه مخاطبان به رسانه های رقیب ،
کاهش میزان آگهی ها و در نتیجه به مرگ رسانه یا دستکم به کم و بی خاصیت شدن آن
منجر می شود.    البته به این
مساله نیز باید توجه کرد که همانگونه که وجود هواپیما، تانک ، ناو و افراد انسانی
به خودی خود موجب ایجاد یک نیروی نظامی کارآمد نمی شود، وجود قلم ، کاغذ، ضبط صوت
، اینترنت و نیروی انسانی به اسم خبرنگار نیز صرفا موجب تولید خبر و اطلاع رسانی
نمی شود.  استفاده از دبیران و سردبیران متخصص ، آشنا به مسایل حرفه ای ،
مطلع از حوزه تحت پوشش و  فناوری های ارتباطی در کنار تجهیزات و امکانات شغلی
و خبرنگاران ورزیده و حرفه ای ، از جمله عوامل موثر بر انتقال سریع اخبار است
.    خبرگزاری
جمهوری اسلامی (ایرنا) به عنوان پیشکسوت خبرگزاری های ایران،  سرعت ، دقت و
صحت را در سرلوحه کار خود قرار داده است . اما سوال این است که ایرنا تا چه اندازه
توانسته است با اعمال ملاک های حرفه ای در انتخاب سردبیران گروه های خبری خود به
این شعار تحقق بخشد و در واقع، ملاک های موجود  انتخاب سردبیران گروه های
داخلی خبری در ایرنا کدامند و ملاک های مطلوب آن از نظر خبرنگاران هر گروه چیست ؟۱-۲- اهداف تحقیق :    ۱-
شناخت ملاک ها ی موجود و مطلوب انتخاب سردبیران گروه های
دخلی خبری ایرنا ،    ۲-
میزان اعمال این ملاک ها،    ۳-
تاثیر اعمال این ملاک ها در تحقق شعار سرعت ، دقت و صحت
ایرنا در اطلاع رسانی و   ۴-
شناخت ضعف ها و کاستی های موجود در زمینه ملاک های تعیین
سردبیران و ارایه راهکاری مناسب برای ارتقای سطح اطلاع رسانی ایرنا
.۱-۳ – فرضیه ها :    ۱-
به نظر می رسد از دیدگاه خبرنگاران گروه های داخلی خبری
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)، داشتن تحصیلات دانشگاهی تکمیلی مرتبط، یکی از
ملاک های مطلوب انتخاب سردبیران ایرنا است .    ۲-
به نظر می رسد از دیدگاه خبرنگاران گروه های داخلی خبری
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)، داشتن سابقه کار حرفه ای مرتبط ، یکی از ملاک های
مطلوب انتخاب سردبیران ایرنا  است.    ۳-
به نظر می رسد از دیدگاه خبرنگاران گروه های داخلی خبری
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)، آشنایی با فناوری های نوین ارتباطی و زبان خارجی،
یکی از ملاک های مطلوب انتخاب سردبیران ایرنا است .    ۴-
به نظر می رسد از دیدگاه خبرنگاران گروه های داخلی خبری
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)، گرایش های(سوگیری) سیاسی، یکی از ملاک های موجود
انتخاب سردبیران ایرنا است .    ۵-
به نظر می رسد از دیدگاه خبرنگاران گروه های داخلی خبری
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)، جنسیت، یکی از ملاک های موجود انتخاب سردبیران
ایرنا است .    ۶-
به نظر می رسد از دیدگاه خبرنگاران گروه های داخلی خبری
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)، مناسبات و ارتباطات فردی، یکی از ملاک های موجود
انتخاب سردبیران ایرنا است.۱-۴ – جامعه آماری :خبرنگاران گروه های خبری
ایرنا .۱-۵ – روش تحقیق :پیمایشی .۱-۶- روش تجزیه و تحلیل داده ها : استفاده از
امار توصیفی و استنباطی  .۱-۷ – متغیرها :متغیر مستقل :    ملاک های
مطلوب و موجود انتخاب سردبیران خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)، متغیرهای وابسته
:     – داشتن
تحصیلات دانشگاهی تکمیلی مرتبط با روزنامه نگاری ،    – داشتن
سابقه کار حرفه ای (دستکم ۱۰سال )،    – آشنایی با
فناوری های نوین ارتباطی و زبان خارجی ،    – گرایش
(سوگیری سیاسی) ،    – ارتباطات و
مناسبات فردی و    – جنسیت
.