علم قاضی اساس کشف حقیقت در رسیدگی های قضایی و چگونگی تحصیل آن

علم قاضی اساس کشف حقیقت در رسیدگی های قضایی و چگونگی تحصیل آن

نوع فایل: Word و (قابل ویرایش)تعداد صفحات : 131 صفحه چکیده
علم شخصی قاضی در فقه اسلامی و قضایی به عنوان یکی از طرق اثبات دعوا پیش
بینی شده است که از صدر اسلام با نظر فقها، به ویژه فقهای امامیه، مورد
تأکید قرار گرفته است و از دیرمان در محافل علمی و فقهی و حوزوی مطرح بوده و
در این رابطه استدلالاتی بیان گردیده که می توان گفت علم قاضی از اعتبار
استنادی برخوردار است و اعتبار بخشیدن به علم قاضی بر اساس مقتضیات زمان
فعلی اهمیت بسزایی دارد چرا که با توجه به پیچیدگی دنیای معاصر و خدعه ها و
نیرنگ­ها ممکن است با ادله قانونی و شرعی صرف مانند اقرار و شهادت و قسامه
نتوان احقاق حق نمود بنابراین اینجاست که نقش قاضی عادل و ماهر در عرصه
قضاء ظهور و بروز پیدا می کند و به همین دلیل است پس از انقلاب اسلامی، در
قوانین موضوعه ایران، علم قاضی و اقناع وجدانی او، به عنوان یکی از طرق
اثبات دعاوی اعم از جزایی و مدنی، مورد توجه مقنن قرار گرفته و در قوانین
ذکر شده است.در پایان نامه حاضر، علم قاضی به عنوان یکی از ادله
اثبات جرم، هم در امور مدنی و هم در امور کیفری، مورد مطالعه قرار گرفته
است که در بخش اول از فصل اول این تحقیق، کلیات مربوط به دلیل و علم بیان
گردیده و در بخش دوم عوامل مؤثر در تحصیل علم از قبیل نظر اهل فن و
کارشناسی(پزشکی قانونی،انگشت نگاری، پلیس علمی، …)،قرائن و امارات، سایر
عوامل حصول علم مطرح شده و جواز یا عدم جواز علم قاضی از منظر قرآن و
روایات و اجماع فقها، بیان گردیده است.در فصل دوم، خصوصیات و شرایط
اعتبار علم قاضی مطرح شده و در آخر مقررات مربوط به علم قاضی براساس قوانین
مختلف چه قبل از انقلاب و چه بعد از انقلاب در امرو حقوقی و جزایی تشریح
گردیده است و در آخر با نتیجه گیری مبنی بر اعتبار علم قاضی، و بیان
پیشنهادات به پایان رسیده است.واژگان کلیدی: علم قاضی، کشف حقیقت، اقناع وجدانی، ادله اثبات دعویفهرست مطالبچکیده1مقدمه ۳۱)تبیین مسئله3۲)اهمیت تحقیق ۷۳)پیشینه‏تحقیق ۷۴)اهداف تحقیق ۸۵)سوؤالات تحقیق ۸۶)فرضیه های تحقیق9۷)روش تحقیق ۹۸)ساماندهی تحقیق10فصل اول: کلیات ۱۱ بخش اول: علم قاضی به عنوان دلیل در امور کیفری و حقوقی ۱۱مبحث اول: تعریف و مبانی و ویژگیها و ادوار تاریخی دلیل ۱۱گفتار اول: تعریف و مبانی دلیل11گفتار دوم: ویژگیهای دلیل ۱۵الف) معلوم بودن16ب) قابلیت اثبات16ج) علم آور بودن16نامحدود بودن16گفتار سوم: تحولات تاریخی دلیل17الف) دوره اول ابتدایی17ب) دوره دلائل مذهبی17ج) دوره دلائل قانونی18د) دوره دلائل معنوی ۱۹ه) دوره دلائل مختلط ۲۱ز) نظام دلائل علمی ۲۲گفتار چهارم: انواع دلیل ۲۳۱)دلیل مطلق و دلیل نسبی ۲۳۲)دلیل با نام و دلیل بی نام ۲۳۳)دلیل تحقیقی و دلیل غیر تحقیقی ۲۴مبحث دوم: تعریف علم و نقش آن در امور کیفری و‏‏حقوقی ۲۴گفتار اول: ویژگیهای علم ۲۵۱)حجیت25۲)طریقیت26۳)موضوعیت27گفتار دوم: طرق حصول علم29۱)طرق متعارف29۲)طرق غیر متعارف29۳)طرق دلائل قانونی و شرعی30گفتار سوم: انواع علم32۱)علم عادی32۲)علم یقین32۳)علم شخصی33۴)علم نوعی33گفتار چهارم: سایر حالتهای مختلف ذهن(قطع یا علم، ظن متأخر به یقین،ظن،شک)33۱)قطع (علم ۳۳۲). ظن غالب یا ظن متأخر به یقین35۳)ظن36۴)شک37بخش دوم: علم حاصل از پرونده ۳۸مبحث اول: عوامل ایجاد علم39گفتار اول: معاینه و تحقیقات محل40گفتار دوم: بدیهیات41گفتار سوم: قرائن و امارات ۴۱گفتار چهارم:کارشناسی(پزشکی قانونی،انگشت نگاری و ۴۵مبحث دوم: علم شخصی قاضی ۵۳گفتار اول: ادله جواز حکم به علم شخصی53گفتار دوم: ادله عدم جواز حکم به علم شخصی61گفتار سوم: اقناع وجدانی و مفاهیم آن64گفتار چهارم: نقش علم قاضی درکشف حقیقت بارعایت موازین قانونی درکلیه دعاوی (حقوقی وکیفری)66فصل دوم: علم قاضی در رسیدگی های قضایی ۷۲بخش اول: اعتبار علم قاضی72مبحث اول: خصوصیات علم قاضی72گفتار اول: تابعیت از سیستم دلائل معنوی73گفتار دوم: موضوعیت علم قاضی75گفتار سوم: استقلال علم قاضی از سایر دلائل اثبات جرم77گفتار چهارم: امکان تحصیل علم به استناد سایر دلائل78مبحث دوم: شرایط اعتبار علم قاضی ۸۱گفتار اول: تحصیل علم از راههای متعارف82گفتار دوم: علمی و منطقی بودن علم حاصله ۸۳گفتار سوم: استناد و توجه به تمام ادله قضایی مطروحه در دادگاه84بخش دوم: بررسی علم قاضی در مقررات موضوعه‏ایران ۸۶مبحث اول: علم قاضی در اثبات امور حقوقی ۸۸مبحث دوم: علم قاضی در سیستم حقوق‏کیفری ۹۶گفتار اول: جایگاه علم قاضی در قانون قبل از‏انقلاب‏اسلامی ۹۷گفتار دوم: جایگاه علم قاضی در قانون بعد از انقلاب اسلامی100نتیجه112پیشنهادها117فهرست منابع119