مبانی نظری کارآفرینی سازمانی

مبانی نظری کارآفرینی سازمانی

معرفی کارآفرینی سازمانی:امروزه
اندیشمندان کارآفرینی را به مشابه استراتژی مناسب برای گسترش بهره وری
سازمانی تلقی می کنند و بر این باورند که کارآفرینی موجب ارتقای بهره وری 1در
سطوح مختلف فردی ،گروهی سازمانی،ملی و بین المللی می شود که این امر نیاز
به بستری مناسب در سازمان دارد.لذا در دنیای در حال تحول امروزه کامیابی از
آن جوامع و سازمانی خود رابطه معنی داری برقراری سازند.به عبارت دیگر
جامعه و سازمانی می تواند در مسیر توسعه حرکتی رو به جلو داشته باشد که با
ایجاد بستر های لازم2
منابه انسانی و سازمانی خود را به دانش و مهارت کارآفرینی مولد تجهیز کنند
،تا آنها با استفاده از این توانمندی ارزشمند ،سایر منابع جامعه و سازمان
را به سوی ایجاد ارزش و حصول رشد و توسعه، مدیریت کنند.در
این میان کارآفرینی سازمانی فرآیندی است که در آن محصولات یا فرآیند های
نوآوری شده از طریق القا و ایجاد فرهنگ کارآفرینانه در یک سازمان از قبل
تاسیس شده به ظهور می رسد.شکل گیری فعالیت های کارآفرینانه بنگاه بارزترین
نشانه های کارآفرینی سازمانی است.کارآفرینی سازمانی فرآیندی است که سازمان
طی می کند تا همه کارکنان بتوانند در نقش کارآفرینان انجام وظیفه کنند و
تمام فعالیت های فردی و گروهی را به طور مستمر ، سریع و راحت در سازمان به
ثمر برسانند.امروزه توسعه کارآفرینی برای دست یابی به ثروت ، رفاه و اشتغال
به طور کلی به امری اجتناب ناپذیر برای توسعه کشور ها مبدل گردیده است.امروزه
بر خلاف گذشته ،بازارهای سطح جهان ب تغییرات روزانه حتی لحظه به لحظه نیاز
های جوامع بشری رو به رو هستند و سازمان های تولیدی و خدماتی که عامل اصلی
مرتفع سازی این نیاز ها به شمار می رود ،برای جا نماندن در از تغییرات
سریع و بقا و رشد در این بازارها باید به سرعت و هدف گذاری درست حرکت کنند .[55] چرا
که ساختار اقتصادی دنیای امروز با گذشته به طور اساسی تفاوت دارد.
شاخص‌های سخت افزاری و دارایی‌های مشهود كه دیروز در بنگاه اقتصادی نقشی
تعیین كننده داشت جای خود را به نوآوری، ابداع، خلق محصولات جدید و
دارایی‌های نرم افزاری داده است. اگر دیروز ثروتمندترین افراد دنیا آنهایی
بودند كه منابع مالی بیشتری در اختیار داشتند، امروزه ثروتمندترین مردم
دنیا، افراد صاحب دانش و كارآفرین هستند. از این رو توسعه اقتصادی در دنیای
امروز برپایه نوآوری، خلاقیت، استفاده از دانش و کارآفرینی استوار است.در
این میان تداوم بقاو حیات سازمان ها ،نیزمند روش ها و راه حل های نو است و کارآفرینی به عنوان یک رویکرد استراتژیک و مزیت آخرین در نظام های اقتصادی،می تواند الگوی
کارآمد جهت حصول به اهداف توسعه اقتصادی یاد می شود.چرا که وجود کارآفرینی
در سازمان ها امیری به مراتب ضروری به نظر می رسد.دلیل آن هم قرار گرفتن
در فضای رقابتی دنیای امروز است که سازمان ها را وادار می کند با استفاده
از کارآفرینان از این قافله عقب نمانند و از گردونه خارج نشوند.از سوی دیگر
تجربه دنیای امروز نشان داده است که نوآوری های مهم و پیشرفت های
تکنولوژیکی در سازمان ها و شرکت های بزرگی دولتی اتفاق نخواهد افتاد،زیرا
قابلیت تطبیق با بازار و نیاز های روز چیزی است که از یک ساختار یزرگ
،پیچیده و تو در تو ساخته نیست و در نتیجه برای پیشرفت سریع و ارائه
محصولات جدید،تنها راه موثر، ایجاد و توسعه شرایطی است که فعالیت های
اقتصادی کوچک بتوانند تاسیس شوند و رقابت کنند .[56]همچنین
در دنیای امروز،شناسی عوامل موثر برایجاد و توسعه کارآفرینی سازمانی در
جامعه و ویژگی های منحصر به فرد کارآفرینان در سازمان به عنوان عنصر رشد و
توسعه از ابعاد مختلف اقتصادی ،فرهنگی،اجتماعی و
سیاسی محسوب می شود،به گونه ای که عنصر کارآفرینی سازمانی از یک سو به
عنوان موتور حرکتی تولیدو توسعه سازمانی و از سوی دیگر،پرورش دهنده و تقویت
کننده روحیه سرمایه گذاری و بهره وری در نیروی انسانی تلقی می شود. 2-37- تعريف واژه كارآفريني:در تعريف واژه كارآفريني ميان صاحب نظران اتفاق نظر وجود ندارد، در حقيقت از معني كلمه آن نمي‌توان به مفهوم واقعي آن پي برد. ریشه واژه کارآفرینی از کلمه فرانسویEntreprendre  به معنای متعهد شدن نشات گرفته است. در واژه نامه وبستر1: کارآفرین کسی است که متعهد می شود خطرهای یک فعالیت اقتصادی را سازماندهی اداره و تقبل کند[57].کارآفرینی
فرآیندی است که منجر به ایجاد رضایت مندی و یا تقاضای جدید می شود.
کارآفرینی عبارت است از فرآیند ایجاد ارزش از راه تشکیل مجموعه ی منحصر به
فردی از منابع، به منظور بهره گیری از فرصت ها[58]. پيتر دراكر در خصوص كارآفريني چنين مي گويد اكثر چيزهايي كه درباره كارآفريني مي شنويد و آمريكا را پيشرو در تفكر مديريتي قلمداد مي کنيد، گزافه اي بيش نيست، نه سحري در كار است، نه رازي در ميان است و نه ربطي به ژن دارد. كارآفريني يك علم است و همچون علوم ديگر مي توان آن را فرا گرفت[59].
از سویی کارآفرینی عبارت است از ایجاد ارزش از راه تشکیل مجموعه منحصر به
فردی از منابع به منظور بهره گیری از فرصت ها. در اوایل سده شانزدهم کسانی
را که در سمت هدایت ماموریت های نظامی بودند کارآفرین می خواندند، از آن پس
برای انواع مخاطرات نیز همین واژه با محدودیت هایی مورد استفاده قرار می
گرفت[60]. کارآفرینی موضوعی میان رشته ای است و در برگیرنده رویکردهای خلاقیت شناختی2، مدیریتی، روان شناختی3، جامعه شناخت4و اقتصادی می باشد. از کارآفرین و کارآفرینی تعاریف مختلفی مطرح شده است که از میان آنها سه تعریف با رویکردی جامعه شناختی، روانشناختی و مدیریتی مورد تامل قرار می گیرد[61].در
رویکردی جامعه شناختی کارآفرینی نوعی فعالیت اجتماعی ارزشمند است و با
مفاهیم جامعه شناختی مانند نیاز جامعه، حل مسئله اجتماعی و فرهنگ توصیه می
گردد.رویکرد روانشناختی
عبارت است از نوعی نگرش، رفتار و به طور کلی نوعی سبک زندگی است و با
مفاهیم روانشناختی همچون شناخت، شخصیت، یادگیری و انگیزش توصیف می شود.در
رویکرد مدیریتی، کارآفرینی نوع خلاقی از فرآیندهای مدیریتی است و با
مفاهیم مدیریتی از قبیل طراحی راهبرد، برنامه ریزی و سازماندهی توضیح داده
می شود.امروزه واژه کارآفرینی مفاهیم زیر را به ذهن متبادر می سازد:* مخاطره پذیری*نوآوری* ایجاد یا تجدید ساختار یک واحد اقتصادی، اجتماعی* رضایت شخصی و استقلال طلبیکارآفرین
ایده ها را یافته و آن را تبدیل به فرصت اقتصادی می کند. در فضای کسب و
کار، فرصت، فکر نویی است که قابلیت تجاری شدن دارد. آگاهی از محیط، بازارو
نیازهای مشتری و نگرش کارآفرین، او را در یافتن فرصت و پرداختن به آن یاری
می دهد. پس کارآفرین یک طرح تجاری می نویسد که در آن مسائلی چون بازار
محصول یا خدمت، مسائل حقوقی و قانونی شرکت، تامین سرمایه راه اندازی و رشد،
سازماندهی و مدیریت کسب و کار را بررسی می نماید. 2-38- انواع کارآفرینی:2-38-1- کارآفرینی فردی که خود بر دو نوع است:الف) کارآفرینی آزاد و مستقل1: حالتی که فرد، کسب و کار مستقلی را ایجاد می کند.[62]
این نوع کارآفرینی، فرآیندی است که منجر به ایجاد رضایت مندی و یا تقاضای
جدید می گردد. کارآفرین مستقل فردی است که مسئولیت اولیه جمع آوری منابع
لازم برای شروع کسب و کار را به عهده می گیرد و مشخصه اصلی کارآفرینی،
نوآوری می باشد.[55]در
این جا فرد با تکیه بر منابع مالی خویش و با داشته های ذاتی خود یک کار
جدید را شروع می نماید و برای رسیدن به موفقیت، تمام تلاش خود را می کند.
برای مثال، شرکت های کوچک و متوسط که تحت عنوان «SME»1نامیده می شوند، محصول فرآیندهای کارآفرینی مستقل هستند .[60]ب) کارآفرین دورن سازمانی: هنگامی که فعالیت کارآفرینی توسط فرد یا گروه داخل یک سازمان انجام گیرد، به آن کارآفرینی درون سازمانی گفته می شود .[60]فرآیندی
که کارآفرین با زحمات بسیار و معمولاً بدون حمایت و رضایت سازمان طی می
کند تا فعالیت کارآفرین با زحمت بسیار و معمولاً بدون حمایت و رضایت سازمان
طی می کند تا فعالیت کارآفرینانه ای را در سازمانی که معمولاً سنتی و
بروکراتیک است، و به ثمر برساند. کارآفرینی درون سازمانی به شدت در فعالیت
های کارآفرینانه و نیز، جهت گیری های مدیریت ارشد سازمان بازتاب می یابد.
این تلاش های کارآفرینانه، چهار عنصر کلیدی را شامل می شوند، که عبارت اند
از: اقدام به فعالیت های کارآفرینانه اقتصاد نوپا، ابداع و نوآوری، نوسازی
خویشتن و در نهایت تأثیر گذاری .[56]2-38-2- کارآفرینی سازمانی2:که
در آن محصولات یا فرآیندهای نوآوری شده از طریق القا و ایجاد فرهنگ
کارآفرینانه در یک سازمان از قبل تاسیس شده به ظهور می رسد. به عبارتی
دیگر، مجموعه فعالیت هایی است که از منابع و حمایت سازمانی به منظور
دستیابی به نتایج نوآورانه می باشد .[55]
همچنین کارآفرینی سازمانی، فرآیندی است که سازمان طی می کند تا همه
کارکنان بتوانند در نقش کارآفرینان انجام وظیفه کنند و تمام فعالیت های
فردی یا گروهی به طور مستمر، سریع و راحت در سازمان به ثمر برساند. همچنین
شامل پرورش رفتار کارآفرینانه در سازمانی است که قبلاً تاسیس شده، و
فرآیندی است که محصولات یا خدمات یا فرآیندهای نوآورانه و خلق فرهنگ
کارآفرینانه در یک سازمان ایجاد می شود. در این نوع کارآفرینی، یک شرکت یا
سازمان، محیطی را فراهم می سازند تا اعضا بتوانند در امور کارآفرینی مشارکت
نمایند. 2-39-توضیح کامل تری از کارآفرینی سازمانی:فرآیندی است که در آن تولیدات و فرآیندها از طریق ایجاد فرهنگ کارآفرینی در درون یک سازمان در حال فعالیت توسعه داده می شوند.[55] شکل گیری فعالیت های کارآفرینانه بنگاه، بارزترین نشانه های کارآفرینی سازمانی است.کارآفرینی
سازمانی، فرآیندی است که سازمان طی می کند تا همه کارکنان بتوانند در نقش
کارآفرینان انجام وظیفه کنند و تمام فعالیت های فردی یا گروهی را به طور
مستمر، سریع و راحت در سازمان به ثمر برسانند. هنگامی که فعالیت کارآفرینی
توسط فرد یا گروه کارآفرین در داخل یک سازمان انجام بگیرد، به آن کارآفرینی
سازمانی می گویند. در این حالت فرد یا گروه کارآفرین از این قابلیت ها و
امکانات یک سازمان استفاده کرده و اقدام به فعالیت کارآفرینی به عنوان
فعالیتی با وابستگی سازمانی می نماید. نتیجه این نوع کارافرینی معمولاً
ایجاد یک واحد سازمانی جدید در داخل سازمان، طراحی و عرضه خدمات جدید و
ایجاد ارزش های نوین برای سازمان می باشد.[60]
علاقه فزاینده به کارآفرین نموده سازمان و تلاش در جهت نهادینه کردن فرهنگ
کارآفرینی در آن موجب شده تا استراتژی های گوناگون از سوی صاحب نظران به
منظور ایجاد کارآفرینی سازمان، طراحی و ارائه شوند یا مطالعه مسیر تکامل
دیدگاه های مختلف می توانیم دو نوع استراتژی اصلی را در این رابطه نام
ببریم.الف) استراتژی وجود فرد کارآفرین در سازمان یا کارآفرینی درون سازمانیب) استراتژی ایجاد کارآفرینی در سازماندر
استراتژی نوع اول، تاکید بر کارآفرینی فرد یا گروهی است که نهایتاً منجر
به تکمیل و اجرای یک تفکر خلاق در درون سازمان می شوند. در حالی که
استراتژی نوع دوم، محور اصلی خود سازمان می باشد و به عبارتی، تغییراتی در
ساختار، فرهنگ و رفتار سازمان ایجاد می گردد. در نهایت یک بینش و فهم مشترک
بین مدیران و کارکنان مبتنی بر خلق تفکر جدید، نگاه جدید، ترکیب جدید و در
نهایت، محصول یا خدمت جدید را گسترش می دهد. برای هر نوع استراتژی،
محققان، الگوهایی ارائه نمودند که در آنها انواع فعالیت های لازم و عوامل
مؤثر برفرآیندها در نظر گرفته شده اند. از جمله این الگوها می توان به
کارآفرینی دارای با تمرکز بر نیروی انسانی، کارآفرینی فرصت گرا با محور
قرار دادن کشف فرصت ها، کارافرینی تقلیدی با هدف تقلیل مخاطرات شکست و
اشتباه، کارآفرینی اکتسابی با هدف افزایش توان فناوری و تمرکز بر ترکیب
صنایع، و کارآفرینی خود جوش با تمرکز بر ایجاد واحدهای مستقل دورن سازمانی
اشاره نمود.[56] فرمت ورد قابل ویرایشتعداد صفحات: 50فصل دوم مبانی نظری و پیشنه تحقیق جهت نوشتن فصل دوم پایان نامه ارشد و دکتریهمراه با رفرنس نویسی و پاورقی داخل متنمنابع فارسی کاملمنابع انگلیسی کامل